pagina aangepast
30-1-2002

Geschiedenis Kruse orgel Nieuwland


   


  • In 1899 wordt er voor het eerst gesproken over de aanschaf van een orgel, vóór die tijd was er geen. Pas op 15 juni 1908 valt het definitieve besluit om er een aan te schaffen. De slechte financiële positie van de Kerkvoogdij is de oorzaak geweest dat het Classicaal Bestuur er niet eerder mee instemde. Wel is er in 1903 een aanbod gedaan door de Fa. C. Bender, Orgelfabrikanten te Leiden, om voor ƒ 1150 een goed pijporgel te plaatsen. Dat is dus niet doorgegaan.

  • Op 3 augustus 1908 legt fa. Kruse Orgelfabrikant te Leeuwarden zich per brief vast het orgel te leveren voor ƒ 2300, inclusief de kosten van de plaatsing. Een bestek van de bouw is niet (meer?) aanwezig. In dit verband is het bestek van het Leerbroekse orgel interessant, dat wel bewaard is gebleven. Zie de pagina van Leerbroek. Het gaat over een orgel van exact dezelfde dispositie, alleen de Fluit 4' heet iets anders. Toch zit er een tijdsverloop van 10 jaar tussen de bouw van beide orgels!

  • Een week later krijgt G. van Dijk, timmerman te Nieuwland, opdracht voor de bouw van de orgeltribune. Op 18 september gaat de opdracht voor het verfwerk naar K. Verschoor Mzn., schilder alhier. Het orgel wordt gebouwd aan de Oostkant, in het koor, op een tribune boven de ingang.

  • Het orgel wordt op 25 november 1908 gekeurd door de heer van Bonzel, Muziekonderwijzer te Leerdam en de 29e november 1908 ingewijd door ds. Tj. J. Wielinga naar aanleiding van 1 Sam. 16 vers 17.

  • Een bonte rij orgelstemmers komt er in de loop van de jaren aan te pas, in 1908 al te beginnen met Ph. van Dijk en later: van Ringelenstijn, J. Sommer, van Rossum en Daniel Houtman. Als orgelmakers zijn herkenbaar Adema (1932), fa. de Koff te Utrecht (1948 stemmen, 1968 reparatie), K.B. Blank en Zn. te Herwijnen (1964-1968), D.A. Flentrop te Zaandam (1971-1973, 1984 e.v.).

  • In 1950 zijn er problemen met de blaasbalg. In dat jaar komt er ook een electrische windvoorziening.

  • In de jaren 1955 - 1957, als er een ingrijpende restauratie van het kerkgebouw plaats vindt, wordt het gedemonteerd, opgeslagen, gerepareerd en weer opgebouwd door J. de Koff en Zn. te Utrecht. Het wordt dan aan de Westkant tegen de toren, op een gaanderij geplaatst.

  • In mei 1967 wordt het orgel nagezien door de Fa. Blank en Zn. te Herwijnen, die ook de windregulering repareert. Hij adviseert de Trompet te vervangen door een Mixtuur 3-4 sterk.

  • In 1983 stelt de heer Wiersma van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg vast dat het orgel geen monument is en hij verwijst naar de Orgelcommissie van de Nederlands Hervormde Kerk. De gecommitteerde A. van Beek onderzoekt het orgel en brengt een rapport uit. De Fa. Flentrop te Zaandam voert een grondige restauratie uit. De dispositie wordt uitgebreid met een Cornet IV sterk discant. Op 11 februari 1984 wordt het weer overgedragen aan de kerkvoogdij. Sindsdien is het in jaarlijks onderhoud bij de Fa. Flentrop.

  • Bij de restauratie werd er nog van uit gegaan dat het orgel omstreeks 1905 gebouwd is. Nadien is in de notulen van de Kerkvoogdij gevonden dat het orgel in 1908 is geplaatst. Zie ook hierboven, de brief van 3 augustus 1908. Omdat de heer Kruse in 1907 is overleden betekent dit dat deze er niet zelf bij betrokken kan zijn geweest. De brief is nog door de fa. Kruse geschreven, maar ook is bekend dat de orgelbouwer Adema het lopende werk heeft afgerond. Dat zou in Nieuwland dus ook het geval kunnen zijn geweest. Zeker is dat Adema later het orgel nog wel een aantal keren heeft gestemd.

  Kruse
-
zijn leven
-
zijn werk
   
  Orgel Nieuwland
-
beschrijving
-
restauratie
 
  Orgelhobby
  Nieuws
Vragen
Orgelconcours
 
  Homepage
Links
E-mail