Breda is niet zo groot en de KMA ligt op loopafstand van het station. Dat leverde een leuk aankomstbeeld op. Een lange slang van een paar honderd mensen (ja, onderwijskundigen en studie-adviseurs vormen een uitdijende beroepsgroep!) op weg van het NS-station naar het kasteel van Breda, de zetel van de KMA.
Normaal is het de rector-magnificus die de verzamelde toehoorders bij zon gelegenheid welkom heet maar hier was het de uiteraard de in uniform gestoken gouverneur van de instelling. Hij herinnerde ons aan de oude historie van de KMA die terug gaat tot 1828 toen Koning Willem I hier de officiersopleiding opende. Er waren toen 173 cadetten-eerstejaars, een aantal dat door de jaren heen sterk schommelde. Ook de KMA staat, zoals het hele hoger onderwijs, onder druk en het ligt voor de hand dat er hier door de huidige geopolitieke situatie nog eens extra bezuinigd gaat worden, zo vertelde hij.
Voor de centrale ochtendlezing was een gerenommeerde organisatiesocioloog uitgenodigd, tevens docent aan de KMA. Het werd een best boeiende lezing over 'KaiZeN', een in Japan ontwikkeld systeem van kwaliteits verbetering, oorspronkelijk ontwikkeld voor het bedrijfsleven, maar dat ook op het onderwijs toepasbaar zou moeten zijn. In essentie komt het hier op neer dat er een uitgekiende logistiek ontwikkeld wordt waarbij door middel van een continue kwaliteitscontrole in een consequent stap voor stap proces gewerkt wordt aan de verbetering van de kwaliteit. Klinkt goed nietwaar?
Na de lunch werd het tijd voor de workshops naar keuze, vier in successie. Eén was zeer de moeite waard, twee waren matig van kwaliteit en van de vierde heb ik zo waar een hevige kater over gehouden. Uiteraard best leuk om die kater hier uit de doeken te doen.
De titel leek veelbelovend: 'Een studieplanner bij het managen van leeractiviteiten'. Een perfect idee om naast de vele theorie nu ook de praktijk aan bod te laten komen, zo dacht ik en velen met mij. De zaal zat dan ook helemaal vol. Direct bij het binnentreden werden we allervriendelijkst welkom geheten door een dame en een heer van het 'Instituut voor Studielessen Etude' te Eindhoven. En wat nog aardiger was, van iedere bezoeker werd bij het binnentreden een polaroidfoto gemaakt. Dat schept verwachtingen nietwaar? Tenslotte zijn onderwijskundigen altijd dol op sociale spelletjes en met foto's kun je best wat doen, zo dacht ik nog. Het kostte natuurlijk wel wat tijd voordat iedereen op de foto stond maar dat moesten we er dan maar voor over hebben.
Nadat de mijnheer eerst om onduidelijke redenen herhaald had wat we s morgens al over KaiZen gehoord hadden ging hij vol overtuiging verder ons te onderhouden over een vondst van belang, het 'Neurolinguistisch leren'. Het verband tussen beide vermocht ik niet direct te zien, maar, zo dacht ik, het zal wel aan mij liggen. Ik ben tenslotte geen echte onderwijskundige.
Het werd een beetje rumoerig in de zaal. Een bezoeker stond op, mompelde dat hij zich kennelijk in de zaal had vergist en vertrok, daarbij vriendelijk nageknikt door onze spreker. Deze vervolgde zijn verhaal en weer ontstond er wat rumoer in de zaal. Er stapten nog een paar bezoekers op. Even verder in de sessie vroeg iemand voorzichtig wat het verhaal nu toch eigenlijk met een studieplanner te maken heeft.
"Oh, ja', zegt de spreker, 'dat had ik nog niet gezegd, maar die planner wordt misschien commercieel uitgegeven en daarom is het niet mogelijk deze hier in het openbaar te bespreken'.
Er klinkt protest. 'Misschien had meneer dit even eerder kunnen bedenken?', roept iemand uit de zaal. Weer stappen er een paar mensen op.
De zaal wordt onrustiger. Het neurolinguistisch denken wordt echter vervolgd. Ik kan er geen touw meer aan vast knopen en kijk voorzichtig rond of er soms meer collega's worstelen met dit probleem. De deur is inmiddels al weer enkele keren open gegaan om doorgang te geven aan andere toehoorders die kennelijk ook iets beters prefereren. Toch niet zo sympathiek, denk ik nog, maar verdorie, waarom mogen wij helemaal niets van die studieplanner zien of horen?. Waarom dan toch die titel aangehouden? En waarvoor zijn eigenlijk die foto's bedoeld, of komt dat nog?
Op een door geen enkele logica bepaald moment besluit de spreker dat het tijd is ons aan het werk te zetten en deelt een 'denkformulier' uit waarmee wij geacht worden iets volkomen onduidelijks mee te doen. Ik ontwaar veel vragende gezichten, het rumoer stijgt weer en er staan weer mensen op, met als resultaat dat de zaal inmiddels voor meer dan de helft is leeggelopen. De spanning bij de blijvers neemt toe en bij mij, zo blijkt, het meest. Want plotseling heb ik het echt niet meer. Ik schiet overeind en roep de tijdens een wetenschappelijke lezing vast nooit eerder gebezigde woorden: 'Stop, hou op, nu is het genoeg!'.
Eindelijk stokt de spreker echt en ik vraag hem ons tenminste globaal uit te leggen wat die planner eigenlijk inhoudt. Is het handleiding, een computerprogramma of wat anders? En gaandeªweg bozer geworden, maan ik de spreker uit te leggen wat we aanmoeten met dat vage invulformulier en wat dat alles in vredesnaam met die foto's te maken heeft? 'Bravo, bravo', roepen een paar mensen uit de zaal. De spreker denkt de zaak te redden door te zeggen dat hij niemand verplichten wil dit verhaal te aanhoren waarop nog enige van de resterende aanwezigen hun biezen pakken.
Nu pas goed kwaad bijt ik de spreker toe: 'Nee, mijnheer, zo kom je niet van mij af, ik wil antwoord op mijn vragen, nu! Eerst die foto's....'
'Och' zegt de spreker, 'toch niets om u over op te winden, die zijn voor ons archief, voor latere contacten, begrijpt u wel'.
'Dus ongevraagd combineert u adresgegevens van deze sessie met onze pasfoto's ten behoeve van uw firmaatje?. Heeft u nooit gehoord van een recht op bescherming van privé-gegevens?'.
'Maar u kunt uw foto's terugkrijgen als u dat wilt', zo probeert onze spreker ook hier de gemoederen te sussen.
'En nu de planner', zeg ik, nog steeds de spreker staande onder schot houdend.
'Oh, dat is een soort kalender waarop scholieren precies moeten aangeven wat ze van plan zijn te doen en wat ze ervan te terecht brengen', is het antwoord.
Op de vraag vanuit de zaal wat dit "ei van Columbus" met het Hoger Onderwijs te maken heeft, krijgen we ten antwoord dat bij gebleken succes een upgrading te verwachten is naar het Hoger Onderwijs. Nog even geduld dus!
Maar dat geduld wordt door de resterende aanwezigen niet meer opgebracht. Men besluit de lezing voor gezien te houden en boven het geroezemoes van de laatste vertrekkenden uit weet onze spreker ons zowaar nog te bedanken voor de gegeven aandacht.
Ja, de onderwijswereld kent vreemde snuiters!

Vorige verhaal          8e verhaal: Sjaak