werkstuk geschiedenis
van Willem Hijszeler
Klas 4b - - Beyers Naudé gymnasium Leeuwarden


Werkstuk Geschiedenis

Hoofdvraag:

Wat heeft Martin Luther King gedaan voor de
Afro-Amerikaanse samenleving van de Verenigde Staten?

Willem Hijszeler


terug

Inhoudsopgave

*1* Inleiding
Wat heeft Martin Luther King gedaan voor de Afro-Amerikaanse samenleving van de Verenigde Staten?

*2* Wanneer is Martin Luther King met het racisme in aanraking gekomen en wanneer heeft hij besloten zich ertegen te verzetten?

*3* Hoe werd Martin Luther King dominee en wat kon hij zo doen voor de zwarte bevolking?

*4* Hoe en waar ging Martin Luther King te werk?

*5* Wat gebeurde tijdens de mars naar Washington?

*6* Hoe stond Martin Luther King tegenover gewelddadig verzet?

*7* Conclusie

*x.* Literatuurlijst lijst


*1*

Inleiding:

Bijna iedereen weet wie Martin Luther King is en dat hij heeft gestreden tegen het racisme, maar er zijn al een stuk minder mensen die weten hoe Martin met het racisme in aanraking is gekomen en hoe Martin Luther King zijn strijd hiertegen is begonnen. Ook heeft hij zijn baan als dominee gebruikt om zijn verzet aan de kaak te stellen. Er zijn ook maar weinig mensen die weten hoe hij zijn demonstraties organiseerde en waar hij te werk ging. En hoe kwam zijn beroemde toespraak waarin hij ‘I have a dream’ pleitte tot stand? Wat is uiteindelijk het resultaat geweest van al zijn acties? Deze vragen heb ik in mijn werkstuk uitgewerkt.


*2*

Wanneer is Martin Luther King met het racisme in aanraking gekomen en wanneer heeft hij besloten zich ertegen te verzetten?

Op 15 januari 1929 wordt Martin Luther King jr.geboren in Atlanta op 501 Auburn Avenue. Hij groeide op in een zeer religieus gezin, want zijn vader en zijn opa waren allebei dominee. Financieel gezien hadden ze het vrij goed. Ze konden wel aardig rondkomen en Martin kon gewoon naar school en hoefde als kind nog niet te werken.

Zijn eerste aanraking met het racisme vond plaats toen hij enkele jaren oud was: Zijn beste vriendje was blank en op een gegeven moment verbood de moeder van het blanke jongetje hem om nog met de kleine Martin om te gaan. Al snel kwam hij in aanraking met andere aspecten van het racisme: De openbare parken waren verboden voor zwarten, hij mocht niet naar het theater en naar de bioscoop en in de bus hadden de zwarten aparte zitplaatsen.

Het kon echter ook anders: In de zomer voordat hij ging studeren heeft hij gewerkt op een tabaksplantage in Connecticut, om wat geld bij te verdienen. Hier in het noorden kon hij overal eten, mocht hij overal gaan en staan en kon hij zelfs naar kerken waar enkel blanken kwamen.

In 1944, op zijn vijftiende, ging Martin Luther King naar het Morehouse College, hier heerste veel vrijheid voor de leerlingen en de leraren spoorden hun pupillen aan om oplossingen te zoeken voor raciale problemen. Hoewel hij 2 klassen had overgeslagen kon hij goed meekomen met de rest en hij kreeg hier de gelegenheid om iets te bedenken om het zwarte volk te helpen.

Op 14 september 1948 ging Martin nar het Theologisch Crozerseminarie te Pennsylvanië. Hier voelde hij zich geroepen om wat tegen de onderdrukking van de zwarten te doen en hij las boeken van diverse filosofen. Ook bedacht hij toespraken en voerde hij openhartige gesprekken met andere leerlingen over de raciale problemen en hij was er zeker van dat hij in de toekomst er iets tegen zou gaan doen.

In 1951 ging hij naar de Boston University of Theology, om af te studeren en om daarna dominee te worden. Op die manier zou hij de mensen tot geweldloos verzet kunnen aansporen, zoals hij zelf zei.


*3*

Hoe werd Martin Luther King dominee en wat kon hij zo doen voor de zwarte samenleving?

Nadat Martin 21 jaar achter elkaar onderwijs had gevolgd, had hij aan alle exameneisen voor het doctoraal voldaan en hoefde hij alleen nog zijn proefschrift te schrijven. Toch leek het hem verstandig om ondertussen een baan te gaan zoeken: Hij had al enkele aanbiedingen gerkegen: Er waren twee kerken in het oosten die hem wel als dominee wilden hebben: Eén in New York en één in Massachusetts en er waren tevens drie colleges die hem een interessante baan hadden aangeboden. Eén als leraar, één als decaan en één voor een bestuurlijke functie. En nog een aanbieding: Hij kreeg een brief van de Dexter Avenue Baptist Church te Montgomery, Alabama. Deze kerk had geen dominee en ze hadden zijn naam doorgekregen van Martin Luther King sr. Hij zou, als hij in de buurt was, eens moeten komen preken. Martin schreef meteen terug dat hij in januari zou komen preken.

En zo ging het. In januari kwam hij er zijn eerste preek geven. De mensen waren zeer tevreden met hem en een maand later, toen Martin Luther King alweer in Boston was, ontving hij een brief uit Montgomery waarin stond dat er unaniem besloten was dat hij gevraagd zou worden om daar dominee te worden. Martin was zeer verheugd, maar hij antwoordde niet direct.

Nadat Martin er met zijn vrouw Coretta over gepraat had, besloten zij om terug te gaan naar het raciale zuiden waar ze allebei vandaankwamen om in en vanuit de Dexter Avenue Baptist Church de mensen te helpen.

Martin Luther King had wel door dat hij als dominee in het zuiden veel steun kon vergaren van zijn kerkgangers en zo druk kon uitoefenen op de onderdrukking van de zwarten. Op 1 september 1954 werd hij dan ook fulltime dominee in Montgomery. Op 31 oktober werd hij officieel geinstalleerd. Zijn vader hield de preek en nam ongeveer honderd mensen mee en deze dag was een groot succes.

Martin zette zich als dominee direct in voor allerlei sociale kwesties. Zo stond hij erop dat ieder lid van de kerk zich inschreef als stemgerechtigde en dat ieder lid van de kerk ook lid werd van de NAACP, de nationale vereniging ter bevordering van de rechten van de mens ( National Association for the Advancement of Colored People). Ook zette hij een actiecomité op dat was bedoeld om de gemeente op de hoogte te houden van sociale, politieke en economische zaken. Ook was het goed in zijn preken te merken hoe hij stond tegenover organisaties als de NAACP en de blanken. Zoals bv.:

Kijk verder dan je eigen omstandigheden

De zwarte die in moeilijke en ellendige omstandigheden verkeert als gevolg van de handelingen van een goddeloze balnke, komt in de verleiding om alle blanken als slecht te beschouwen als hij niet verder kijkt dan zijn eigen omstandigheden . Zodra hij dat wel doet en de gehele situatie kan overzien, ontdekt hij dat enkelen van de felste en onverzettelijkste voorstanders van rassengelijkheid blanken zijn. We mogen nooit vergeten dat de National Association for the Advancement of Colored People, die prachtige organisatie, opgericht is door blanken en tot op de dag van vandaag gesteund wordt door veel blanken uit het noorden en uit het zuiden.

Dit was een preek van Martin Luther King in de kerk aan de Dexter Avenue.

Zoals te horen is in deze preek had Martin, anders dan vele andere zwarte leiders, geen hekel aan de blanken. Hij kwam zelfs voor hen op en dat deed hij wel vaker.

Martin sloot zich aan bij de lokale afdeling van de NAACP waarin hij geconfonteerd werd met diverse raciale problemen. Ook raakte hij geinteresseerd in de Alabama Council on Human Relations, waar hij later aangesteld werd als vice-president. Martin Luther King jr. had in de tijd dat hij in de Dexter Avenue Baptist Church zat zeer veel gedaan. Ook had hij al hoge posities bekleed in twee verschillende grote organisaties die zich inzetten voor gelijkheid tussen zwarten en blanken.


*4*

Hoe en waar ging Martin Luther King te werk?

Op 5 december 1955 werd Martin gekozen als hoofd van een nieuwe protestgroep: de MIA (Montgomery Improvement Association). Nadat op 1 december een mevrouw genaamd Rosa Parks weigerde op te staan voor een blanke, beraamde Martin Luther King samen met een vriend van hem, E.D Nixon, die voorzitter van de NAACP afdeling van Alabama was geweest, een plan om de bussen te boycotten. Er werd een comité samengesteld waar Martin ook in zat, om de tekst voor de protestactie samen te stellen en deze boodschap luidde als volgt:

Ga niet met de bus naar het werk, naar de stad, naar school of ergens anders heen op maandag 5 december. Er is weer een zwarte vrouw gearresteerd en gevangengenomen omdat zij weigerde haar plaats in de bus af te staan. Ga maandag niet met de bus, naar de stad, naar school of ergens anders heen. Als u naar uw werk moet, neem dan een taxi, rijd met iemand mee of ga lopen. Kom maandag om 19.00 uur naar een massabijeenkomst in de Holt Street Baptist Church voor meer informatie.

Op die maandag was Martin vroeger uit zijn nest dan normaal. Tegenover zijn huis was er een bushalte en zo konden hij en zijn vrouw zien hoe de boycot verliep. Het viel Martin al op dat er geen enkele zwarte persoon met de bus ging de gehele ochtend. En zo ging het de hele dag door: De actievoerders hadden verwacht dat de actie voor ongeveer 60% zou slagen, maar het bleek bijna 100% te worden. In de middag waren de actieleiders druk bezig om hun toespraak voor te bereiden en er moest een naam komen: Er werd gekozen voor MIA. Martin Luther King jr. werd

gekozen als voorzitter en moest die avond bij de massabijeenkomst een toespraak geven. In deze toespraak was goed te horen wat hoe King de raciale problemen wilde oplossen: Zonder geweld, maar wel door druk te zetten op de autoriteiten. De busboycot werd nog uitgebreid: De zwarten werden opgeroepen niet met de bus te gaan totdat er enkele veranderingen doorgevoerd zouden worden.

King werd voorzitter van de Southern Leaders Conference en gaf toespraken overal in het land. Ondanks enkele zware tegenslagen, zoals een bomaanslag op zijn huis, wilde Martin Luther de strijd niet opgeven.

Een andere tegenslag gebeurde op een zaterdagmiddag in 1958 in een warenhuis te Harlem. Hier was Martin het boek Stride Toward Freedom, zijn boek over de busboycot in Montgomery aan het signeren, toen er plotseling een geestelijk gestoorde vrouw, genaamd Izola Ware Curry, op hem af kwam. Deze vroeg vroeg hem of hij Martin Luther King was, waarop King natuurlijk ja antwoordde, maar hij keek niet op, omdat hij net een handtekening aan het zetten was. Voordat hij het wist voelde hij iets scherps in zijn borst: Hij werd gestoken met een briefopener.

Hij heeft toen geluk gehad, want als hij in die tijd 1 keer had geniest, dan was hij doodgegaan, maar gelukkig herstelde hij snel en drie weken later kon hij het ziekenhuis alweer verlaten.

Als kind wilde King altijd al graag naar India toe, vanwege de vreemde dieren, de tempels en de slangenbezweerders, maar nu was er nog een andere, veel belangrijkere reden: Ghandi was bij Martin’s acties altijd een groot voorbeeld voor hem geweest. Ghandi wist ook met zijn acties van geweldloosheid veel te bereiken en hij bleef altijd kalm. Daarom vertrokken Martin en enkele van zijn vrienden naar India om te kijken wat Ghandi klaargespeeld had en om de Indische cultuur te bekijken.

En zo ging King naar India. Hij werd daar goed ontvangen door de aanhangers van Ghandi en hij reisde door het land heen: Overal werd hij goed ontvangen en overal had men over hem gehoord en dat had hij niet verwacht. Hij praatte met de leiders van de Bhoodanisten, die net als King d.m.v geweldloze acties hervormingen wilden doorvoeren. Maar toch was Martin Luther King vooral onder de indruk van de acties van Ghandi, en toen hij weer vertrok was hij er zeker van dat geweldloos verzet het sterkste wapen was, want met deze geweldloosheid hadden Ghandi en al zijn aanhangers wel gezorgd voor onafhankelijkheid.

Martin heeft dus vele reizen gemaakt binnen en buiten Amerika om zijn kennis te verrijken en om toespraken te geven. Overal waar hij kwam was iedereen onder de indruk van zijn toespraken. Hij spoorde de mensen keer op keer weer aan om enkel geweldloos verzet te gebruiken in de strijd tegen de ‘apartheid’.


*5*

Wat gebeurde er tijdens de mars naar Washington?

De zwarte bevolking had nu wel lang genoeg gewacht. Ze wilden vrijheid, ze wilden een actie die iedereen in het hart zou treffen. In de zomer van 1963 waren er al allerlei demonstraties in heel de Verenigde Staten, want hoewel in het noorden niet zo openlijk werd gediscrimineerd als in het zuiden, werd er wel gediscrimineerd.

Toen kwam één van de zwarte leiders, genaamd A. Philip Randolph, op een geweldig idee: Hij stelde voor om een mars naar Washington te houden. Deze actie had wel bij enkele zwarte leiders twijfel opgeroepen: Stel nou dat er wel enkele gewelddadige incidenten komen, of stel dat er haast niemand komt. Maar anderen hadden er wel vertrouwen in en dat waren de meeste, want op 28 augustus stonden meer dan 200.000 mensen, zwart en blank, voor het gedenkteken van Abraham Lincoln.

Natuurlijk moest Martin Luther King jr. ook een toespraak geven. Hij had de toespraak voor het grootste gedeelte gemaakt in New York en hij kwam in de avond van 27 augustus aan in zijn hotel, daar nam hij alles nog even door en de volgende ochtend moest hij zijn toespraak geven.

Het begin daarvan (in het Nederlands vertaald):

Het doet mij goed hier bij u te mogen zijn bij deze gelegenheid die de geschiedenis in zal gaan als de grootste vrijheidsbetoging in de geschiedenis van onze natie. Honderd jaar geleden ondertekende een groot Amerikaan, in wiens symbolische schaduw wij nu staan, de emancipatieproclamatie. Dit decreet vormde een lichtbaken van hoop voor miljoenen zwarte slaven, die gebukt gingen onder schijnend onrecht. Het kwam als een vreugdevolle dageraad na een lange, duistere nacht van gevangenschap.

Verder vertelde Martin dat de zwarte nu nog niet vrij was en dat de Amerikaanse regering in dat opzicht had gefaald. Ook vertelde hij weer eens dat men niet over moest gaan op het gebruiken van geweld, omdat dat niets uit zou halen. Men moest gewoon kalm blijven en op deze dag doorgaan met het geweldloos verzet. Alles ging zoals hij het had voorbereid, totdat hij ineens terugdacht aan een demonstratie in juni, waarbij hij de woorden ‘I Have a Dream’ gebruikte en vanaf dat moment wijkte hij af van wat hij voorbereid en omdat de sfeer zo goed was kon hij dat goed doen. Hij begon met zijn beroemdste toespraak ooit, die nog steeds in de herinneringen staat van menig afro-amerikaans burger van de Verenigde Staten: I have a dream (vertaald) :

Ik heb een droom dat op een dag deze natie zal opstaan en de ware betekenis van haar geloofsbelijdenis zal vervullen: voor ons is het vanzelfsprekend dat alle mensen als gelijken zijn geschapen.

Ik heb een droom dat op eeb dag op de rode heuvels van Georgia de zonen van voormalige slaven en de zonen van voormalige slavenhouders tezamen zullen aanzitten aan de tafel der broederschap.

Ik heb een droom dat zelfs de staat Mississipi, een staat die wordt verstikt door onrecht en onderdrukking, zal veranderen in een oase van vrijheid en gerechtigheid

Ik heb een droom dat op een dag mijn vier jonge kinderen zullen leven in een natie waar zij niet worden beoordeeld op de kleur van hun huid, maar naar de inhoud van hun karakter

Ik heb vandaag een droom!

Zo ging hij nog even door en als deze droom in vervulling gebracht zou worden, dan moest men de vrijheid laten weerklinken en als dit geschiedde, dan moesten al Gods kinderen bij elkaar komen om een bepaalde spreuk aanheffen:

Free at last, free at last. Thank God Almighty, we are free at last.

En daar eindigde zijn toespraak mee.

Het was duidelijk dat deze actie en vooral de toespraak van King insloeg bij het blanke Amerikaanse publiek. Zo bleek bijvoorbeeld uit de media: Normaal werden acties van de zwarte bevolking nooit echt opgemerkt, behalve als er iets schokkends gebeurde, maar nu stonden de kranten er bol van: Iedereen hoorde van deze geweldige vreedzame demonstratie.


*6*

Hoe stond Martin Luther King tegenover gewelddadig verzet?

Martin Luther King jr. was altijd voor geweldloos verzet. Hij vond dat hiermee het meest bereikt werd. Een persoon die heel anders dacht dan hij was Malcolm X. Hij leerde de zwarte bevolking om de blanken te haten en om gewelddadige acties te ondernemen. Hoewel King wel respect voor hem had was hij het totaal niet met Malcolm’s standpunten eens. Martin zei ooit:

Hij is erg uitgesproken, maar ik ben het volstrekt oneens met veel van zijn politieke en filosofische standpunten.

De maat was in 1965 weer eens vol bij de zwarte bevolking, zo bleek wel in de getto Watts in Los Angeles van 11-15 augustus: Grote rellen daar veroorzaakten 30 doden en een zeer grote materiële schade. Op 17 augustus kwam King in Watts aan. Hij was geschokt, maar hij kon de actie van deze mensen wel begrijpen. Want Watts had nu een hoger werkloosheidspercentage dan in de jaren 20 en het was de dichtstbevolkte wijk van het hele land geworden. En wederom riep Martin Luther King de mensen op om kalm te worden en te blijven omdat zulke acties niets uithaalden en dat er alleenmaar leed van kwam.

Altijd als andere zwarte leiders met gewelddadige ideeën kwamen, probeerde Martin deze af te wenden. Zo ook met de leus Black Power, waarbij alle demonstranten een vuist maakten en dit riepen. Deze leus was bedacht door ene James Meredith. King trok deze leus in twijfel, omdat het volgens hem geweld opriep.

King koos altijd de vreedzame weg, hoewel hij wel respect had voor mensen als Malcolm X, en hij de rellen in Watts wel goed kon begrijpen, is hij zelf nooit voorstander geweest van iets dergelijks.


*7*

Conclusie:

Hoofdvraag:

Wat heeft Martin Luther King gedaan voor de zwarte samenleving van de Verenigde Staten?

Het is duidelijk dat Martin Luther King jr. zich heeft ingezet voor de zwarte bevolking van de Verenigde Staten, en hij heeft ook veel bereikt.

Als eerste heeft hij als dominee natuurlijk een grote invloed gehad op de kerkgangers: Hij kon ze overhalen om actie te ondernemen en goed uitleggen hoe deze actie gevoerd moest worden en dat heeft hij dan ook zeker gedaan.

Doordat hij op zoveel plekken is geweest heeft hij aan iedereen zijn ideeën kunnen vertellen en heeft hij veel demonstraties op poten kunnen zetten: Zoals de busboycot, waarbij de donkere bevolking meer vertrouwen kreeg in zichzelf.

Zijn toespraak tijdens de mars naar Washington was zijn meest bekende actie: Met de woorden ‘I have a dream’ wist hij bijna de hele bevolking van de V.S en de bevolking van landen ver daarbuiten diep in het hart te treffen.

Hij heeft de zwarte bevolking ook zeker geholpen door te pleiten dat men ten alle tijde vreedzaam moest blijven, want hij zei dat gewelddadige acties niets zouden uithalen en daar had hij gelijk in.

Martin Luther King jr. heeft dus heel veel gedaan voor de zwarte samenleving in de V.S en het is dan ook een schande dat hij later is vermoord. Hij heeft de wereld laten zien dat de donkere bevolking nog steeds gediscrimineerd werd en hij heeft ervoor gezorgd dat hier wat tegen gedaan zou worden.


*8*

Literatuurlijst

1.Onder redactie van Clayborne Carson,
De autobiografie van Martin Luther King jr.
Uitgever: Arena/Kritak
Jaar van uitgave: 1998
Aantal pagina’s: 423

2. Michael Weber,
De strijd van de Afro-Amerikanen voor gelijke burgerrechten.
Uitgever: Harmelen
Jaar van uitgave: 1998
Aantal pagina’s: 74

3. Schulte Nordholt,
In de schaduw van een groot licht.
Uitgever: Van Loghum Sloterus
Jaar van uitgave: 1971
Aantal pagina’s: 324


1 november 2000


werkstuk geschiedenis
van Willem Hijszeler
Klas 4b - - Beyers Naudé gymnasium Leeuwarden