TYPO is een kaartspelletje, waarin letters en woorden centraal staan. Het
spel bestaat uit 64 letterkaarten: van elke letter (behalve de Q, X en Y) is
er minstens één kaart, maar van een vaak in de dagelijkse taal
voorkomende letter zijn er meer kaarten (van de letter E zelfs 11).
Elke speler krijgt willekeurig een set kaarten (variabel per speleraantal),
die men zo snel mogelijk moet zien kwijt te raken.
Er worden 4 kaarten van de restkaarten gepakt en deze kaarten worden onder
elkaar neergelegd. Nu kiezen de spelers tegelijkertijd een kaart uit hun hand
en leggen deze verdekt voor zich neer. De spelers draaien nu tegelijkertijd
hun kaarten om: degene wiens letter het eerste in het alfabet voorkomt, mag
als eerst zijn kaart aanleggen achter één van de vier letter,
en wel alleen maar indien hij een woord kan vormen dat begint met deze letters.
Dus als je een E wilt neerleggen achter een T, dan moet je een bestaand woord
noemen beginnend met TE (bijv. Tegel), en als je dat lukt dan mag je inderdaad
deze E aanleggen. Je hebt daarvoor 30 seconden de tijd, tijd die je gegeven
wordt door een zandloper, die tevens als startspelersteen fungeert. Als spelers
een gelijke letter neerleggen dan mag de speler met de zandloper als eerste
zijn letter aanleggen, of –als deze speler er niet bij betrokken is-
de speler die zich als eerste links bevindt naast de zandloper-speler
Het kan zijn dat iemand een letter niet kan aanleggen, omdat hij geen woord
weet te verzinnen. In dat geval moet hij van het langste woord de laatste helft
van de letters op handen nemen. De voorste letters gaan het spel uit en de
letter die de speler niet kwijt kon wordt als nieuwe vierde letter aangelegd
Dat was het wel zo’n beetje. Of nee, toch niet: als iemand een letter
aanlegt die volgens minstens één andere speler taaltechnisch
niet kan, dan moet het woordenboek er bijgehaald worden. Heeft de betwijfelde
speler toch gelijk, dan mag hij een extra handkaart afleggen. Heeft hij niet
gelijk , dan moet hij als straf de achterste helft van het langste woord plus
1 extra kaart pakken (en wordt zijn letter als nieuwe vierde letter aangelegd).
Mijn
worp =
-----------------------------
Eindworp = TYPO wist ons wel te bekoren, het deed ons denken aan een combinatie van Scrabble
en Take 5. Ook de typemachine-stijl van de handkaarten sprak me aan (mijn medespelers
vonden ze echter letterlijk en figuurlijk kleurloos) , maar helaas zijn deze
handkaarten wel wat slapjes. Taalkundige vaardigheid en inventiviteit zijn
van belang hier, en dat zal natuurlijk niet iedereen aanspreken, maar door
het gelijktijdig en verdekt neerleggen van de te spelen kaarten zit er toch
voldoende uitdaging in het spel om de niet-literairen onder ons aan te spreken. Wat ik trouwens jammer vind is dat de naam van de spelauteur, Corné van Moorsel,
nauwelijks is te vinden is in dit spel. Iets meer credits voor deze Nederlandse
spelauteur zou op zijn plaats geweest zijn!
