Meer informatie en referenties over de Oostvaardersplassen

(laatste wijziging op 16-7-2019 13:20 )   


Oostvaardersplassen verbinden met andere gebieden

Het Markermeer, de Oostvaardersplassen en de Lepelaarplassen zijn 3 bijzondere natuurgebieden in het hart van Nederland. Het is de kraamkamer en de voedselschuur voor snoeken en spierinkjes. Op en boven het water is het rust- en foerageergebied voor vele vogels zoals de zwarte stern en de zeearend. Mooie maar kwetsbare natuurgebieden. Ze liggen gescheiden en geïsoleerd van elkaar, waardoor de plaatselijke ecosystemen een natuurlijke dynamiek missen.

Door de slappe sliblaag op de bodem van het Markermeer is het water in het Markermeer troebel. Daarnaast is het water voedselarm. Het water in de Oostvaardersplassen en Lepelaarplassen is juist voedselrijk. Op dit moment profiteren de gebieden niet van elkaar. Waterdieren zoals vissen komen niet of moeilijk van het ene naar het andere gebied. Ook ontbreekt een geleidelijke overgang tussen de gebieden van diep naar ondiep water (plas-dras oeverland). Hierdoor komen veel voedingsstoffen niet beschikbaar voor organismen in het zoetwater en het moeras. Met het project Oostvaardersoevers willen we daar verandering in aanbrengen.

Versterken en verbinden
Samen met andere betrokken partijen zijn we gestart met een onderzoek dat zich richt op een verbinding tussen de 3 gebieden. Op dit moment bevindt dit project zich in een onderzoek stadium, waarbij de uitvoering nog wordt uitgedacht. Het doel van het project Oostvaardersoevers is het verbinden van het Markermeer, de Oostvaardersplassen en de Lepelaarplassen tot een toekomstbestendig zoetwater ecosysteem. Deze nieuwe verbinding moet bijdragen aan het klimaatbestendiger en veerkrachtiger maken van het gebied. Zo ontstaat er een gevarieerd landschap met robuuste beleefbare natuur: Nationaal Park Nieuw Land. Een plek waar je graag wilt zijn om van het landschap en het natuur te genieten.

https://www.boswachtersblog.nl/oostvaardersplassen/wp-content/uploads/sites/8/2019/06/Prent-Oostvaardersoevers-e1560436231115-640x350.png

 Moeras Oostvaardersplassen krijgt 'reset'

https://www.flevopost.nl/pub/media/NDQwMjMyX2U1MTQwMDRlNjAzMjRiMzFiNTFkOTFhNzZlNzI5MTgwNzc5ZWI1MThfNjIweEMyNTkyeDE0NTUrMCszNjc=.jpg

Afgelopen jaren is er veel open water ontstaan in de Oostvaardersplassen. Daardoor heeft het en heeft het riet zich niet kunnen verjongen. © NDC/ Egbert Voerman

De ’reset’ van het moeras van de Oostvaardersplassen is officieel gestart. Gedeputeerde Harold Hofstra haalde maandag, samen met Nick de Snoo van Staatsbosbeheer en Jan Nieuwenhuis van Waterschap Zuiderzeeland, de eerste emmer water uit het moeras.

Door de hoogte van de stuw aan te passen, loopt de grote plas van het moerasgedeelte niet meer vol met regenwater. Daardoor zal het westelijk deel van het moerasgebied in de loop van de komende jaren droogvallen. Daarna moet de plas weer vollopen. Het gehele proces duurt ten minste 4 jaar.

 

Waarom een reset?

Afgelopen jaren is er veel open water ontstaan in de Oostvaardersplassen. Daardoor heeft het en heeft het riet zich niet kunnen verjongen. Rietland is nodig als broed- en foerageergebied voor een groot aantal moerasvogels. De moerasreset moet zorgen voor een groter, vitaler rietmoeras. Op de middellange termijn van 15 tot 20 jaar komt er naar verwachting 500 hectare rietmoeras bij. Goed nieuws dus voor de moerasvogels. Tijdens de reset valt de grote plas gedeeltelijk droog en ontstaan er poelen. Dat is weer goed voor andere vogelsoorten. Natuurliefhebbers kunnen de komende jaren hun hart ophalen. De vogels staan op één in de Oostvaardersplassen.

 

Hand aan de kraan

Hoe de moerasreset precies gaat verlopen is nu niet te voorspellen. Daarom wordt de reset 'met de hand aan de kraan' uitgevoerd. Door de droge zomer van 2018, wordt tot de zomer van 2019 het huidige waterpeil behouden. Vanaf het najaar van 2019 wordt het peil verder verlaagd door water in het Markermeer te pompen. Daarbij wordt goed gekeken naar de waterkwaliteit. In de zomer van 2020 daalt het peil nog verder door verdamping. Het is de bedoeling dat het waterpeil vanaf september 2021 geleidelijk te verhogen tot het voorjaar van 2022. Daarna volgt een actiever peilbeheer dan voorheen.

 

Vissen

Voor de vissen betekent de moerasreset dat er minder water zal zijn. Karpers worden daarom gevangen en uitgezet in het Markermeer. Ook met de andere vissen wordt zorgvuldig omgegaan.

Grote grazers in Oostvaardersplassen krijgen 'schuileilanden'

Staatsbosbeheer gaat op de hogere gebieden in het grazige deel van de Oostvaardersplassen een twintigtal begroeide 'eilanden' met bomen en struiken aanleggen. Deze gaan dienen als beschuttingsgebied voor de grote grazers.

De aanleg van 300 hectare beschuttingsgebied voor de grote grazers gebeurt in opdracht van de provincie Flevoland. De dieren krijgen zo meer plekken om te kunnen schuilen tegen koude wind en storm.

Boswachter Hans-Erik Kuypers legt in zijn blog uit hoe de eilanden eruit gaan zien: 'De eilanden variëren in grootte tussen de 3 hectare en de 30 hectare en ze worden beplant met inheemse struiken en een aantal bomen per gebied. Er is voor boomsoorten gekozen die (na enige jaren) bestand zijn tegen begrazing zijn zoals berk en eik. Het gaat om grote hoeveelheden plantmateriaal. We zijn dus afhankelijk van wat er op de markt beschikbaar is voor de totale aanleg. Daarnaast zijn we sterk afhankelijk van de weersomstandigheden, het aantal werkbare dagen dus. Daarom trekken we er drie jaar voor uit. Het werk begint dit najaar'.

https://www.flevopost.nl/pub/media/OTIwMjYxXzc2MTAxNmQyMDQxZDZiNjg3MGY3MjkwZTY3OTVmOTdlZTUyNjEzNDlfNjIweEMxNDYyeDgyMisxOSsw.jpg

Een impressie van het aan te leggen beschuttingsgebied. © Staatsbosbeheer

Aanleg kralen

De afgelopen jaren is Staatsbosbeheer in het kader van de in instandhouding en uitbreiding van beschuttingsgebied al  bezig geweest met de aanleg van zogenaamde kralen in de Driehoek (bij Lelystad) en het Oostvaardersbos (bij Almere Buiten). Kuypers: 'Het gaat hierbij dan om, door middel van takkenrillen omsloten gebiedjes (van een paar honderd vierkante meter tot een paar duizend vierkante meter) waarin doornige struiken en bomen zijn geplant. Door de wal van takken blijven de bomen en het struweel die eerste jaren beschermd tegen vraat. Als de doornige struiken goed tot ontwikkeling zijn gekomen dan nemen deze de beschermingsfunctie van de takkenrillen over'.

Rasters

De ‘eilanden’ zullen worden omrasterd, zodat de jonge aanplant niet wordt begraasd door de grote grazers en de gelegenheid krijgt om zich goed te ontwikkelen. Als de beplanting genoeg voorsprong heeft gekregen worden de rasters weer verwijderd.

Winteropenstelling

De jonge bomen en struiken bieden natuurlijk niet meteen alle gewenste beschutting. Daarom worden ook dit winterseizoen de beschuttingsgebieden aan de randen van de Oostvaarderplassen weer opengesteld voor de grazers. Ook in deze gebieden wordt met nieuwe aanplant verder gewerkt aan duurzame beschutting.

 

 

Hieronder nog wat links met informatie

BLOG van de boswachter

Verhuizing paarden naar Wit-Rusland uitgesteld

Marker Wadden

Petite Camarque Alsacienne

 

geert_strand

Telling aantal dieren in Oostvaardersplassen

Op 29 en 30 oktober 2018 zijn drie helikoptervluchten uitgevoerd boven de Oostvaardersplassen om het aantal grote grazers te tellen. Ook vond een grondtelling plaats in de voor edelherten toegankelijke bosgebieden. In dit blogbericht vind je de resultaten van de tellingen.

Er is zowel boven het moeras als boven de grazige delen gevlogen, steeds op een minimale hoogte van 150 meter om verstoring van vogels en de grazers tot een minimum te beperken. De tellingen zijn uitgevoerd door twee medewerkers van Staatsbosbeheer. Tevens is een onafhankelijke observator van de Wageningen Universiteit meegegaan. Tegelijk met de helikoptertelling is een grondtelling uitgevoerd in de voor edelherten toegankelijke bosgebieden. Dit omdat vanuit de lucht de edelherten in het bos niet of slecht waarneembaar zijn.

In onderstaand overzicht is de gewogen uitkomst van de drie uitgevoerde tellingen weergegeven. Uit ervaring met voorgaande jaren wijzen we er op dat er een verschil zit tussen de uitkomst van helikoptertelling en grondtelling. In beide tellingen is een foutmarge van 10% niet ongebruikelijk, waarbij de helikoptertelling vaak lager uit lijkt te vallen. Met de tellingen wordt een zo nauwkeurig mogelijke schatting beoogd. De gemiddelde aantallen zijn:

  • Edelherten: 2.320
  • Konikpaarden: 610
  • Heckrunderen: 200

(bron Staatsbosbeheer, 5-11-2018)

Onderstaand een overzicht van de aantallen per 1 mei 2018.

https://scontent-amt2-1.xx.fbcdn.net/v/t1.0-9/29793784_10214232436959175_9097262586563612857_n.jpg?_nc_cat=100&_nc_ht=scontent-amt2-1.xx&oh=4ae04317b1f85331cf9d39ff454e948b&oe=5C8847B4

Trend van de grote grazers in de Oostvaardersplassen (stand op 1 mei) met logistische populatiegroeimodellen gefit voor de populatie van elke soort afzonderlijk, en voor het totaal aantal individuen van de drie soorten samen.

De aantallen op 1 mei 2018 zijn geschat uit de aantallen aanwezig op 1 april 2018