Uitleg Erfrecht
Legitieme

Iemand kan zijn kinderen nooit geheel onterven.
De kinderen hebben altijd recht op hun legitieme deel.

In het nieuwe erfrecht is het legitieme deel gesteld op 50% van wat een kind zou erven, als er geen testament zou zijn opgemaakt.

voorbeeld

vader heeft testament opgemaakt, moeder is vooroverleden, x is tot erfgenaam benoemd. Indien vader 1 kind had, zou zijn erfdeel 1/1 zijn geweest het legitieme deel van het kind is nu 1/2.

Indien vader drie kinderen had gehad, is het legitieme deel voor ieder 50% van 1/3 is 1/6. Wanneer moeder nog in leven was is het legitieme deel van de kinderen 50% van 1/4 is 1/8. (wettelijk krijgen moeder en 3 kinderen ieder 1/4)

Het legitieme deel wordt niet in goederen uitgekeerd, maar in een vordering.
Indien een kind een beroep doet op zijn legitieme deel, heeft deze een vordering op de erfgenamen, ter grootte van de waarde van het legitieme deel.
(een legitimaris is in het nieuwe erfrecht geen erfgenaam)

Bepalen van legitieme deel

De waarde van het legitieme deel wordt berekend over het saldo van de nalatenschap, vermeerderd met de giften die erflater ten tijde van zijn leven heeft gedaan.
Met schenkingen aan anderen dan bloedverwanten in de rechte lijn, wordt dan alleen rekening gehouden, indien deze niet langer dan 5 jaar voor overlijden zijn gedaan.
Dit is de legitieme massa, waarover het legitieme deel wordt berekend.

bijvoorbeeld

Vader is overleden, heeft twee kinderen, moeder is vooroverleden.
Vader heeft nalatenschap van eur 50.000 en aan 1 kind schenking gedaan van eur 75.000.
1 kind die ook schenkingen heeft gehad is tot enig erfgenaam benoemd.
de massa is dus
nalatenschap eur 50.000 + schenkingen, eur 75.000, is eur 125.000
legitieme deel kind is 1/4 (50% van 1/2)
legitieme deel is dus totaal eur 31.250
het andere kind is dus aan zijn broer een bedrag van eur 31.250 schuldig.

Schenkingen aan een echtgenoot mag voor de berekening van de massa niet meegetelt te worden.
Indien in testament is bepaald, dat stiefkinderen gelijk zijn gesteld met eigen kinderen, tellen deze voor bepaling legitieme deel mee.
De stiefkinderen tellen echter alleen mee bij de inkorting.
De eigen kinderen houden hum 50% deel. Alleen kan er niet meer bij de stiefkinderen worden ingekort, tot het deel van zijnde eigen kind.
Het heeft dan eigenlijk geen zin om dan een beroep te doen op legitieme erfdeel.

Indien echtgenoot in leven is en kind doet een beroep op legitieme deel, kan dat deel pas worden opgeeist bij overlijden echtgenoot.
kan anders zijn, indien dit in testament is opgenomen.

Ook kan door beroep op legitieme de echtgenoot niet uit de eigen woning worden gezet. De echtgenoot behoud dan altijd het vruchtgebruik van de eigen woning.> Voorbeelden

a. Echtgenote bij testament tot enig erfgenaam benoemd, erflater heeft 3 kinderen

Kinderen doen beroep op legitieme deel.
Dit is voor ieder kind, indien geen testament ieder 1/4, legitieme is helft of 1/8
Echter, omdat moeder nog in leven is en in testament is bepaald, dat legitieme opeisbaar is bij overlijden moeder, krijgen de kinderen hun legitieme erfdeel pas in handen bij overlijden moeder. (moeder heeft dan het vruchtgebruik van de vordering kinderen. Vordering ter grootte van hun legitieme deel)

b. Echtgenote, 3 kinderen. Erfgenaam voor het geheel, vriendin van erflater X
kinderen doen beroep op legitieme deel

Legitieme deel is voor ieder kind, indien geen testament, ieder 1/4, legitieme is helft of 1/8.

Echtgenote kan nu eisen dat zij het vruchtgebruik van de eigen woning en inboedel krijgt. De kinderen hebben ieder een vordering op de erfgenaam X van 1/8 deel.

Erflater kan nu ook in testament hebben opgenomen dat legitieme pas opeisbaar is bij overlijden X en dat de bepalingen van de wettelijke verdeling van toepassing zijn.
Vriendin X heeft dan beschikking van de nalatenschap en een schuld aan de kinderen groot 1/8 deel.
De kinderen krijgen pas na overlijden X hun vordering uitgekeerd.
(indien vriendin X net zo oud is als de kinderen, hebben de kinderen in het nieuwe erfrecht feitelijk pech.)

Op de PC-versie van de site, die ook goed te lezen is op een tablet, zie www.breemans.net of home.hccnet/m.breemans staat een uitgebreide uitleg waarin ook uitvoerig wordt ingegaan op de fiscale regels met voorbeelden enz.