DE

KRIMPENERWAARD

P.Speksnijder


De Krimpenerwaard

In Zuid-Holland, vlak bij Rotterdam, in de driehoek Krimpen a/d IJssel, Gouda en Schoonhoven, ligt de Krimpenerwaard. Het gebied wordt begrensd door de rivieren de Lek, Nieuwe Maas, Hollandse IJssel en de Vlist. Het is een prachtig Zuidhollands polderlandschap, wat voornamelijk als agrarisch gebied is ingericht.

Het landschap kenmerkt zich door de langgerekte sloten en weiden, dorpjes aan de grote en kleine rivieren, molens en broekbossen (natte bossen). Op de sappige weiden grazen o.a. schapen, bonte koeien en paarden. In de bossen zijn veel (water)vogels en fazanten te vinden.


In de Krimpenerwaard vindt u de volgende dorpen: Krimpen a/d IJssel, Krimpen a/d Lek, Lekkerkerk, Bergambacht, Ammerstol, Schoonhoven, Stolwijk, Vlist, Haastrecht, Gouderak, Ouderkerk a/d IJssel en Berkenwoude. Deze dorpen zijn waarschijnlijk in de 12e eeuw ontstaan.

  

Geschiedenis

Van oorsprong is de waard een door rivierarmen ingesloten stuk land, dat bij hoge waterstanden voor een deel overstroomde, want dijken waren er toen natuurlijk nog niet. Doordat de afwatering van het gebied stagneerde, onder invloed van de vorming van strandwallen langs de Noordzeekust, kon zich op de rivierklei veen vormen, plaatselijk tot meer dan vijftien meter dik. Veen bestaat uit resten van planten, bomen, riet, en mossen, die door de natte omstandigheden niet volledig zijn verteerd. Door deze veenvorming werd de bodem geleidelijk hoger. Tot rond het jaar 1000 was de Krimpenerwaard een haast ontoegankelijk, beboste veenwildernis met meertjes en vennetjes. Er groeiden voornamelijk bomen, zoals elzen, wilgen, populieren, eiken, hazelaars en berken. Na de tiende eeuw is dit bos geleidelijk drooggelegd en ontgonnen. Aanvankelijk werd er op het ontgonnen land vooral hennep gekweekt, later overheerste de veeteelt. Langs de rivieren werden dijken aangelegd en op verschillende plaatsen langs de rivier en in de waard, verrezen de eerste dorpen. Het droogleggen van de moerasbodem veroorzaakte ook een geleidelijk daling van de bodem, hierdoor kwam de waard onder het niveau van de zeespiegel te liggen. Aan deze bodemdaling (inklink genaamd) is nog altijd geen einde gekomen. Momenteel zit de waard zo'n 2 meter onder N.A.P. Door o.a. de waterwinning in dit gebied zal het veen nog meer inklinken en het maaiveld zakken. Het Hoogheemraadschap heeft jl. zelfs besloten om het grondwaterpeil opnieuw in de waard te verlagen, daar anders de gronden te nat worden of hier en daar zelfs onder water komen te staan. Voor de landbouw zou dit zeer nadelig zijn. Voor huizen, boerderijen en gebouwen echter, met funderingen die op houten of stalen palen staan, kan dit in de toekomst nadelige gevolgen hebben daar de palen boven het grondwater peil kunnen komen te staan en dan gaan verrotten.

 

Natuurbeheer

De overheid tracht de laatste jaren echter, om de verloren natuurwaarden terug te laten keren door ondermeer grote gebieden te bestemmen tot natuur- en recreatiegebied. Zo zijn er al diverse plassen en bossen ontstaan. De bedoeling is dat er rond het jaar 2000 weer circa 440 hectare natuur- en recreatiegebied is. De grootste en bekendste gebieden zijn het Loetbos en het Krimpenerhout. Men kan hier heerlijk fietsen, wandelen, roeien, kanovaren, vissen, picknicken en in de winter lekker schaatsen.

Voor de echte schaatsliefhebbers worden er door de verschillende ijsclubs diverse tochten georganiseerd. De bekendste hiervan zijn de Stolwijkse Lansingtocht, Poldertocht Bergambacht en niet te vergeten de Negen Dorpentocht.

De natuur- en recreatiegebieden worden ontwikkeld en onderhouden door het Natuur- en Recreatieschap Krimpenerwaard.

Dit schap is een samenwerkingsverband tussen de provincie Zuid-Holland en alle Krimpenerwaard gemeenten.

HET LOETBOS

Het Loetbos is het oudste gebied en is genoemd naar het veenriviertje "de Loet". Het is een echt polderbos ,zoals het vroeger ook was. Het zal uitgroeien tot een 180 hectare groot gebied. Ter hoogte van Lekkerkerk kunnen roeiboten en kano's worden gehuurd. Er zijn diverse wandel-, fiets- en kanoroutes uitgezet.

 

HET KRIMPENERHOUT

Aansluitend aan het Loetbos is het Krimpenerhout te vinden. Dit gebied ligt tussen Krimpen a/d IJssel en Krimpen a/d Lek en zal uiteindelijk zo'n 240 hectare groot worden. Midden in dit gebied ligt een recreatieplas, voorzien van een ligweide en een zandstrandje, waar men lekker kan zwemmen en surfen.

 

VOGELPLAS MIDDELBLOK

De Vogelplas Middelblok is een gebied van zo'n 3 hectare groot. Het is speciaal aangelegd voor dieren en planten uit het veenweidegebied. Op dit terrein loopt een pad dat zo'n 800 meter lang is. Aan het einde van dit pad is aan de rand van een waterpartij een uitkijkhut gebouwd. Het gebied is te bereiken vanaf de Snipperskade dat net achter Gouderak is gelegen. De toegangsbrug is net over de tweede brug in een S-bocht.

 

ANDERE TERREINEN

Verder zijn er in de Krimpenerwaard nog een aantal terreinen van de Stichting Het Zuidhollands Landschap te vinden. Denk hierbij aan boezems, eendenkooien en grienden. Boezems en boezemlanden werden tot het eind van de vorige eeuw gebruikt om het overtollige water uit de polder op te slaan, wanneer dit water wegens te hoge waterstanden niet op de rivieren geloosd kon worden. Eendenkooien werden vroeger voornamelijk gebruikt voor het vangen van wilde eenden. Tegenwoordig richt de kooiker zich men name op het registreren van de trekgewoonten van o.a. eenden en andere vogelsoorten. Een griend is een buitendijks gelegen, met wilgetakhout begroeide, strook grond. Om de vier jaar moet het griendhout worden gekapt. Vrij toegankelijk zijn het Stormpoldervloedbos, een voormalig getijdegriend, Kleine Zaag en de Bergvlietkade. Alleen toegankelijk voor excursies zijn het Ooievaarbuitenstation Het Doove Gat, Kattendijkse Blokboezem, Middenblokboezem, Veerstalboezem en de Eendekooi Bakkerswaal voorzien van een bezoekersgebouw met een expositie. In de komende tien jaar zal er ongeveer 2500 hectare agrarisch gebied als natuurgebied door deze stichting in beheer worden genomen.

Verder inlichtingen zijn te verkrijgen bij de Stichting Het Zuidhollands Landschap.

 

BEZIENSWAARDIGHEDEN

Verder zijn er in de Krimpenerwaard veel bezienswaardigheden en (oude)ambachten te bekijken. Denk hierbij aan oude (kaas)boerderijen, musea's, kerken, molens, scheepswerven, bruggen, een klompenmakerij en een klokkenfabriek.

Wilt u meer informatie over andere de dorpen uit de waard ? dan verwijs ik u graag naar de homepagina van
Nieko Jongerius.

Kijk ook eens op de homepagina van Dirk Versluis.

 

 

Terug naar mijn hoofdpagina.

 

Vragen en/of opmerkingen

Mocht u nog vragen, opmerkingen en/of aanvullende informatie hebben, dan hoor ik dat graag van u.
Een reactie op mijn homepage stel ik ook zeer op prijs!

Mijn E-mail adres is:   p.speksnijder@hccnet.nl.