Bloedzuiger

 

   Klasse: Hirudinea (bloedzuigers)
   Orde:  Gnathobdellida
   Familie: Hirudidea (bloedzuigers)
   Geslacht en soort: Hirudo Medicinalis (medicinale bloedzuiger)
   en Piscicula geometra (visbloedzuiger)

 

Kenmerken Parasitaire ringworm. Op de romp bevinden zich twee zuignappen. De voorste omgeeft de mond, de achterste bevindt zich op de buikzijde.
Biotoop Ze leven hoofdzakelijk in zoet water, maar ook in veen- en moerasgebieden. Enkele soorten komen ook in zee voor.
Verspreidingsgebied Alle werelddelen, behalve de acrtische gebieden.
Maten, gewicht en leeftijd Tussen de 0,5 en de 30 centimeter lang. Ze kunnen wel 20 jaar oud worden.
Voortplanting De door een slijmlaag omhulde eieren worden afgezet. De uitgekomen bloedzuigers groeien slechts zeer langzaam.
Leefgewoonte Wachten tot hun slachtoffer langskomt en zuigen zich dan vast.
Voedsel Bloed van gewervelde en ongewervelde dieren, zoals vissen, kikkers, padden.

Bloedzuigers zijn wormen zonder borstels en met een geringd lichaam. 
Aan de voor- en achterzijde van het lichaam hebben ze een zuignap. De achterste is de grootste. 
In het midden van de voorste zuignap zit de mond. Met behulp van enkele tandjes wordt een wond gemaakt en dan zuigt de bloedzuiger zich vol met bloed.
Wanneer het dier bloed wil zuigen stoot hij zijn kaak in de huid van het slachtoffer. Hij scheidt dan onmiddellijk een soort vloeistof af die voorkomt dat het bloed gaat stollen. Hierdoor kan de bloedzuiger een grotere hoeveelheid bloed opzuigen.
Daarbij wordt zijn lichaam drie- tot viermaal zo dik. Het bloed komt in de darm terecht  die uit vele blindzakken bestaat. Daar wordt het ingedikt, overtollig water wordt weer uitgescheiden.
Wanneer de bloedzuiger geen nieuw slachtoffer vindt kan hij maanden met behulp van het opgeslagen bloed overleven.

Bloedzuigers wandelen over de bodem en plantenstengels door zich telkens met hun zuignappen vast te zetten en dan de andere kant te verplaatsen. Veel mensen zijn er een beetje schuw van, maar alleen de zeer zeldzame paardenbloedzuiger is in staat om door de huid van een mens heen te bijten. Een aantal soorten kunnen goed zwemmen en gaan als een slangetje door het water.
De kleuren zijn over het algemeen bruin en groen. Het dunne visbloedzuigertje lijkt ringetjes te hebben van wit, donkerbruin en grijs.
Bloedzuigers komen in stilstaand en niet al te snel stromend water voor

Ofschoon bloedzuigers hermafrodiet zijn (ze bezitten elk mannelijke en vrouwelijke geslachtsklieren) komt er toch geen zelfbevruchting voor. 
De eitjes worden soms boven de waterspiegel in cocons afgezet. 
De eitjes zijn bestand tegen veel chemicaliën, maar niet tegen een grondige uitdroging.

De visbloedzuiger (piscicula geometra) is de meest voorkomende bloedzuiger in sloot en plas. Bloedzuigers zijn daar te vinden waar veel
waterplanten zijn en de bodem ondiep is.
Het beestje blijft aan een vis vastgehaakt zitten. Het leeft van het bloed van de vis totdat deze daaraan bezwijkt. De visbloedzuiger is te herkennen aan de zwart-witte banden en het erg dunne lijf.

 

medicinale bloedzuiger

Bloedzuiger als medicijn

In vroeger tijd werd de medicinale bloedzuiger-soort door de doktoren gebruikt om bloed van hun patienten te tappen. Het idee achter dit aderlaten was, dat koorts en andere ziekteverschijnselen veroorzaakt konden worden door een teveel aan bloed.
Nederland bezat omstreeks 1840 kwekerijen bij Apeldoorn, Zutphen, Meppel en Haren.
In 1830 verbruikte men in alleen in London 7 miljoen bloedzuigers.

Verwijderen van een bloedzuiger

Probeer nooit een bloedzuiger te verwijderen door aan het midden van het dier te trekken.
Als je de bloedzuiger wilt verwijderen door erin te knijpen, er zout op te strooien, er iets brandends tegen te houden of door een andere methode te gebruiken die de bloedzuiger hindert tijdens het voeden, kan het dier verteringssappen waar bacterien in zitten in de open wond spuiten en ontstaat er gevaar voor infectie.

Kijk aan welke kant de voorste zuignap zit.
Het smalle uiteinde is de voorkant.
.Zet je nagel op je huid (niet op de bloedzuiger) direct naast de orale zuignap.
Schuif je vinger rustig maar met kracht tegen de bloedzuiger op het punt waar hij zuigt en duw de zuignap in de zijdelingse richting los.
Als het contact van de zuignap met de huid is verbroken, stopt de bloedzuiger met voeden. Als de voorste zuignap los is. zal de bloedzuiger proberen zich weer vast te zuigen en kan zich dan aan de vinger vastzuigen. De bloedzuiger begint niet onmiddelijk bloed op te zuigen als de zuignap weer is aangebracht. 

Maak de achterste zuignap los.
Geef regelmatig tikjes tegen de smalle voorkant terwijl je met je nagel duwt, of trek aan de dikke kant (achterste zuignap) om de zuignap lost te maken.

Verwijder de bloedzuiger
De bloedzuiger heeft zich ondertussen misschien aan je vinger vastgezogen. Duw hem weg, hij zal gemakkelijk loskomen. Zodra de bloedzuiger los is kun je er zout of insectenwerend middel op doen om te voorkomen dat hij zich aan iets anders hecht.

Behandel de wond 
Als het antistollingsmiddel van de bloedzuiger uitgewerkt is, zal de wond snel genezen. Houd de wond schoon en breng zo nodig een verbandje aan. Ga niet aan de wond krabben. Als de jeuk te erg wordt, neem je wat anti-jeukmiddel