Duizendpoten |
|
Duizendpoten
hebben in tegenstelling tot
insecten geen driedelig lichaam. Ze hebben alleen maar een kop en
een romp. De romp is samengesteld uit een groot aantal gelijke segmenten.
Evenals bij insecten wordt de langgerekte romp beschermd door een
chitinepantser. Op
de kop bevinden zich een paar voelsprieten en puntogen waarmee ze kunnen
zien. Ze hebben geen facetogen zoals bijvoorbeeld insecten. Verder
bevinden zich op de kop, afhankelijk van de soort, twee of drie paar
kaken. Duizendpoten houden van donkere en vochtige plaatsen. Ze ademen via
een tracheeënstelsel. Men
onderscheidt duizendpoten (chilopoda, één paar poten per segment) en
miljoenpoten (diplopoda = twee paar poten per segment). Chilopoda
hebben per rompsegment steeds maar één paar poten. Tot de duizendpoten
behoort ook de lithobiomorpha, hij heeft een glanzend bruinlichaam
en hij jaagt vooral 's nachts. Overdag
zit de lithobiomorpha onder stenen. Wanneer hij op jacht gaat, kan hij
zijn slachtoffers, bijvoorbeeld spinnen, insecten of wormen, met zijn
machtige bijttangen pakken. Deze bijttangen zijn ontstaan uit het eerste
paar ledematen en eindigen in een spitse klauw. In deze klauw bevindt zich
een gifklier die het slachtoffer onmiddellijk doodt. Bij gevaar lopen
duizendpoten snel weg en verstoppen ze zich bijvoorbeeld onder gebladerte. De
lithobiomorpha zoals wij die kennen wordt slechts ongeveer 3 cm lang. In
warmere landen leeft de reuzenduizendpoot die meer dan 20 cm lang
wordt. Deze kan zelfs voor de mens gevaarlijk worden. Tot
de diplopoda behoort ook een bijzondere miljoenpoot, die ook bij ons
voorkomt. Hij heeft een donkerbruine, glanzende kleur. In tegenstelling
tot de duizendpoot hebben ze geen afgeplat maar een cilindervormig
lichaam. Hij
heeft geen gifklauw. In plaats hiervan bevinden zich in alle segmenten
zogenaamde afweerklieren. Deze kunnen bij gevaar een bijtende vloeistof
afscheiden. Het dier loopt in gevaarlijke situaties niet weg, hij rolt
zich dan op als een horlogeveer. Daarbij verdwijnen alle poten onder zijn
beschermende chitinepantser. Het
voedsel van deze miljoenpoot bestaat uit afgestorven plantendelen en
dieren. |