TRINITATISKAPEL

De geschiedenis van het lutherse kerkgebouw
 

De middeleeuwse liefdadigheid zorgde voor alle gebrekkigen en ongelukkigen en zo was er ook een Blindenliedengasthuis, waarin de blinden, de lammen en kreupelen verpleegd werden. Ze hadden als beschermheiligen Cosmas en Damianus, twee martelaren uit de tijd van keizer Diocletianus, die volgens de legende door aanraking blinden en lammen genezen zouden hebben. Bij elk gasthuis hoorde naar middeleeuwse trant een kapel waar in de eerste plaats de eigen heiligen werden vereerd. De blindenliedengasthuiskapel wordt, volgens Van Balen, reeds in 1304 vermeld en had een koor en drie altaren. Zij stond aan de Vriesestraat op de hoek van de Krommenelleboog die later de Blindenluydengasthuissteeg genoemd werd. Het gasthuis stond er achter en reikte tot de Tolbrugstraat.

Cosmas en Damianus
patroonsheiligen van de artsen
 

Blindelieden gasthuis

Om de tekorten aan te vullen moest men tot allerlei maatregelen een toevlucht nemen. Merkwaardig is, dat men een boete instelde op het niet ter kerke komen. Iedere voorstander van de onveranderde Augsburgse Confessie zou, in de stad zijnde als er gepredikt werd, doch niet ter kerke komende, 3 stuivers verbeuren en indien hij wel uit de stad was 1½ stuiver. De laatkomers moesten ook hun pennigske offeren want voor hen gold het, dat wanneer de predikant bereids op de stoel stond, zij de halve boete verbeurden. Het duurde tot 1709 voor men uit de schuld was en men kan de verzuchting begrijpen die men in de kerkelijke notulen leest: "Laus Deo Semper, overmits de gemeente door de goddelijke goedheid was uit haar schulden geraakt".

De versieringen

De stad Dordrecht stelde in 1689 niet alleen een gebouw beschikbaar, doch gaf bovendien nog een drietal gebrandschilderde glazen in de voorgevel ten geschenke. Deze werden door de glazenier Evert van Wel vervaardigd voor een bedrag van fl 380,00 en 9 stuivers. Het middelste glas boven de ingang stelde voor de Maagd van Dordrecht, gezeten in haar tuin en beschenen door de zon der gerechtigheid. Het is ongeveer dezelfde voorstelling, als die wij thans nog vinden aan het Groothoofd en zoals die in 1585 door Gerrit Gerritsz. gemaakte beroemde Goudsche glazen voorkomen. In de twee ramen er naast kwamen glazen met de geslachtswapens van de Edele Heeren Borgemeesters, Thesauriers en secretaris. De ramen aan de zijkanten werden enkele jaren later geschonken door verschillende stichters en andere leden van de kerk en vertoonde hun familiewapens, o.a. Mühlhoff met Hamilton, van Stock-Kalckberner, Keleneer, van Beesd.
Het glas dat het dichtste bij de preekstoel was, prijkte met een voorstelling van het Geloof, de Hoop en de Liefde met het onderschrift: "Zie hier verbeeld het Geloof, de Hoop, het Liefdewerk. Betragt deesdeugden wel, daaruit bestaat Gods Kerk".
In 1693 kreeg de kerk een grote koperen lichtkroon ten geschenke van negen suikerbakkersknechten. Er stonden vier suikerbroden op en onder elk van de broden was een plaatje aangebracht met het opschrift:

De tweede kroon werd in 1700 door Derek en Joachim van Stock geschonken.
Derek van Stock en zijn echtgenote gaven bovendien een zilveren avondmaalsschaal op een zilveren voet en Joachim van Stock een zilveren doopbekken met ingegraveerd inschrift.

Orgel

Lees hierover de pagina over de geschiedenis van het orgel.

Latere veranderingen

Deze foto's zijn gemaakt en bewerkt door D'armand reclame/productiebureau te Dordrecht, en aan de Evang.-Lutherse Gemeente ter beschikking gesteld.