Nederland 1929-1939

25 Oktober 1929
Honderdduizenden leven in Nederland op de rand van de armoede. Mannen in de kracht van hun leven moeten zich, wanneer ze werkloos zijn, tweemaal per dag naar de stempellokalen begeven om zeker te zijn van een mager steunbedrag. Hun inkomsten drukte dan ook de inkomsten van de middenstand.

14 December 1931
Mussert samen met van Geelkerken richten in Utrecht de Nationaal Socialistische Beweging op (NSB). Het partijprogramma was voor een groot gedeelte gebaseerd op dat van Hitlers NSDAP. namelijk de opbouw van een krachtig leger, de vestiging van een sterk gezag, bestrijding van de werkloosheid, orde, tucht en solidariteit van alle bevolkingsklassen.

Wie werd meestal lid van de NSB?

Een Drentse boer die zijn lidmaatschap van de NSB. als volgt motiveert:
Ik ben in 1936 lid van de NSB geworden. We leefden toen in die zogenaamde crisisjaren en werd er veel armoede geleden onder de Nederlandse bevolking. Toen kreeg ik een brief van de NSB die de hele economische toestand verbeteren zou. En ze zeiden erbij: "we dragen allen een zwart hemd en we zijn kameraden". Ik dacht dat moeten we hebben, kameraden, dat moeten we zijn. En zo kwam ik erbij. Fel anticommunisme en aversie tegen de sociaal democratische partijen waren de meest aangevoerde motieven om NSB-er te worden.

Bewondering wat er voor de Tweede Wereldoorlog in Duitsland en Italië gebeurde was eveneens een motief.

7 Januari 1933
In Utrecht houdt de NSB haar eerste landdag. Het eerste nummer van het partijblad "Volk en Vaderland" verschijnt.

2 Februari 1934
De Nederlandse bisschoppen waarschuwen de katholieken in een herderlijk schrijven voor fascistische en nationaal socialistische partijen.

1 Mei 1934
NSB leider Anton Mussert wordt vanwege zijn politieke activiteiten ontslagen als hoofdingenieur bij Rijkswaterstaat.

18 April 1935
Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten behaalt de NSB acht procent van de stemmen; goed voor 44 van de 535 statenzetels en twee vertegenwoordigers in de eerste kamer.

31 December 1935
De NSB ontbindt haar Weer Afdelingen (WA) naar aanleiding van het bij de Tweede Kamer ingediende wetsontwerp tot verbod van geüniformeerde weerkorpsen.

16 Juni 1936
Paus Pius XI ontvangt Anton Mussert.

26 Mei 1937
Bij de algemene verkiezingen behaalt de NSB vier kamerzetels.

19 April 1939
Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten valt de NSB terug tot 3.9 procent.

25 Augustus 1939
België mobiliseert. Nederland en België benadrukken zich neutraal te zullen opstellen in de hoop om buiten het dreigende conflict in Europa te blijven.

28 Augustus 1939
Nederland kondigt een algemene mobilisatie af en roept daarbij een groot aantal militairen op om eventueel het land te verdedigen.

9 November 1939
Agenten van de Nederlandse en Britse geheime dienst worden bij Venlo door de Duitse Gestapo over de grens gesleept. Nederland is bezorgd dat Duitsland de neutraliteit van Nederland niet serieus neemt.

naar hoofdmenu