Oorlogskroniek
door
Johan H. Strube


Duitsland en overige landen 1942

januari 1942
De eindeloze belegering van Leningrad. Eind augustus 1941 stond het Duitse leger voor de poorten van Leningrad. Enkele dagen later werden alle toegangswegen tot de stad afgesloten. De belegering van Leningrad zou meer dan negenhonderd dagen duren. Naar schatting kwamen hierbij meer dan een miljoen Leningraadse burgers om het leven, de meeste van honger en kou.

1 januari 1942
Pact van Washington: De zes en twintig landen die in oorlog zijn met de asmogendheden beloven geen afzonderlijke vrede te sluiten en aanvaarden het Atlantisch Charter.

2 januari 1942
Na de inval van de Japanners in Nederlands Oost Indië krijgt commandant Ter Poorten het bevel over de landstrijdkrachten van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger.

5 januari 1942
Mislukte Russische invasie op Sabastopol.

6 januari 1942
President Roosevelt van de Verenigde Staten verklaart in een rede dat hij de verplettering van het Duitse militarisme nastreeft.

10 januari 1942
Het Duitse leger opent een nieuw offensief op de Krim.

11 januari 1942
Japanse troepen landen op Nederlands Borneo en Noord-Celebes.

20 januari 1942
Wanssee-conferentie. De voorbereidingen van de massamoord op joden. Op 20 januari 1942 vond in een gebouw aan de Wanssee in Berlijn een geheime bijeenkomst plaats. Tijdens deze zogenaamde Wanssee-conferentie staken enkele prominente Nazi's de koppen bij elkaar om de uitroeiing van de joden in de kleinste details voor te bereiden. Tijdens een bijeenkomst in München in mei 1923 sprak Hitler: "De jood is wel een ras maar geen mens, hij is het evenbeeld van de duivel." De verwezenlijking van het Nazi-partijprogram begon met de invoering van de Neurenberger wetten in 1935, waarbij o.a. geslachtsverkeer en huwelijken tussen joden en niet-joden werden verboden. Daarna volgden onteigening van joodse eigendommen in Duitsland. In de Kristalnacht aan het einde van de dertiger jaren werden vele joodse kerken in brand gezet en gelijktijdig werd met de boekverbranding begonnen waarbij alle door joodse schrijvers geschreven boeken werden verbrandt. De tot januari 1942 gebruikte taal van OPLOSSING van het jodenvraagstuk werd tijdens de Wanssee-conferentie omgezet in EINDOPLOSSING van het jodenvraagstuk.

29 januari 1942
Generaal Rommel veroverd Bangasi in Noord-Afrika op de Britten.

30-31 januari 1942
Japanse troepen landen op de Molukken (Nederlands Indië).

3 februari 1942
Ambon in Nederlands Indië valt in handen van de Japanners.

13 februari 1942
Operatie Seelöwe (invasie van Engeland door Duitsland) wordt definitief afgelast.

16 februari 1942
Na zware strijd heeft Singapore in een ongelooflijk korte tijd gecapituleerd voor de Japanners. Het was een gevoelige slag voor de Engelsen.

1 maart 1942
Japanse troepen gaan op drie plaatsen aan de Noordkust van Java aan land. Hun troepenmacht telde ruim 60.000 man.

9 maart 1942.
Capitulatie van het Koninklijk Nederlands Indisch leger. Op 9 maart 1942, amper vier maanden na de aanval op de Amerikaanse vlootbasis Pearl Harbor, capituleerde het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL) voor de Japanse strijdkrachten. Na de aanval op Pearl Harbor door de Japanners op 7 december 1941 verklaarde de Nederlandse regering in Londen de oorlog aan het Japanse keizerrijk. De Japanners zullen daarvan niet al te zeer onder de indruk zijn geweest daar de Indische defensie weinig voorstelde. Van de ene dag op de andere kwam er op 9 maart 1942 een einde aan 350 jaar kolonialisme. (zie Nederland en N.O.I.)

10 maart 1942
Bandoeng op het eiland Java valt in handen van de Japanse troepen.

13 maart 1942
Berlijn geeft opdracht om 110.000 Roemeense joden te deporteren naar Duitse vernietigingskampen.

17 maart 1942
Het vernietigingskamp Belzec wordt geopend.

27 maart 1942
- In het grootste Poolse vernietigingskamp Auschwitz, door de nazi's in 1940 opgericht, worden de eerste Slowaakse joden vergast.

- Sauckel wordt algemeen gemachtigde voor de verplichte tewerkstelling in Duitsland of in de door Duitsland bezette gebieden van arbeiders uit de bezette gebieden in het Oosten en Westen.

- De Neurenberger rassenwetten, die o.a. huwelijken van joden met niet-joden verbiedt, worden ook in Nederland van kracht.

28 maart 1942
Lübeck in Noord Duitsland wordt door de Britse luchtmacht gebombardeerd.

7 april 1942
Leden van de Nederlands Indische Omroep in bezet Nederlands Indië worden door de Jappen onthoofd omdat ze het Wilhelmus hadden uitgezonden.

18 april 1942
De Amerikanen voeren de eerste luchtaanval op Tokio uit.

6 mei 1942
Japan verovert de Filippijnen dat mede door Amerikanen verdedigd werd.

7-8 mei 1942
De Amerikanen wisten in de Slag in de Koraalzee het offensief van de Japanners te breken.

8 mei 1942
Op de Krim in Rusland starten de Duitsers het zomeroffensief tegen het Sovjet leger. De Russen leiden grote verliezen.

12 mei 1942
De eerste nauwkeurig gedateerde massavernietiging in het concentratiekamp Auschwitz. Vijftienhonderd joden werden vergast.

30 mei 1942
- Luxemburg wordt bij het Duitse rijk gevoegd.

5 juni 1942
- Amerika verklaart de oorlog aan Bulgarije, Roemenië en Hongarije.
-Ondanks dat de Amerikaanse vloot kleiner was werd de zeeslag bij Midway een overwinning van de Amerikanen op de Japanners. Deze slag wordt als keerpunt beschouwd in de Tweede Wereldoorlog.

10 juni 1942
De executies van de mannen van Lidice begint.

13 juni 1942
De Japanners landen op de Aleoeten.

21 juni 1942
De val van Tobroek. De Engelsen moeten de stad prijsgeven aan de Duitsers. Op 10 april 1942 heeft generaal Rommel met zijn Afrika-korps Tobroek aangevallen wat een mislukking werd. Het Afrika-korps bleek toen niet onoverwinnelijk te zijn. Op 21 juni 1942 hebben Duitse en Italiaanse troepen onder bevel van generaal Rommel het grootste deel van de vesting Tobroek veroverd.

25 juni 1942
Engelse vliegtuigen bombarderen de Duitse stad Bremen. Er vallen vele slachtoffers.

27 juni 1942
De Conferentie van Washington besluit tot versnelde ontwikkeling van de atoombom.

28 juni 1942
De Duitsers zetten een nieuw offensief in aan het Oostfront.

29 juni 1942
Duits-Italiaanse troepen onder generaal Rommel verslaan de Britten die zich moeten terugtrekken op El-Alamein (Egypte).

juli 1942
Bij een bezoek van de Duitse Rijksminister van Binnenlandse zaken Himmler aan het concentratiekamp Auschwitz gaf hij opdracht om het kamp met vier gaskamers uit te breiden.

12 juli 1942
Bij Koersk (Rusland) worden de Duitse legers met grote verliezen door de Sovjet troepen teruggeslagen.

5 augustus 1942
Amerikaanse troepen landen op Nieuw-Guinea.

7-8 augustus 1942
Amerikaanse troepen landen op Guadalcanal in Azië. Er wordt zwaar gevochten tegen de Japanners. Half november 1942 is er een grote zeeslag ontbrand toen de Japanners versterkingen naar het eiland wilde brengen. De Japanners verloren daarbij 1 slagschip, 3 zware- en 2 lichte kruisers, 5 torpedojagers en 12 transport schepen. De Amerikanen verloren 2 lichte kruisers en 6 torpedojagers. Het belangrijkste was echter dat de Japanners het eiland niet hebben kunnen bereiken.

8 augustus 1942
De eerste Nederlanders in Bezet Nederlands-Indië worden tewerkgesteld aan de Birma spoor- weg

19 augustus 1942
Engelse raid op Dieppe in Frankrijk. De mislukte aanval op Dieppe vond plaats in de vroege ochtend van 19 augustus 1942. Tussen de vijf- en zesduizend vooral Canadese soldaten landden op de stranden bij het Franse havenstadje Dieppe. Deze aanval draaide uit op een volledige catastrofe. In enkele uren verloren de Geallieerden drieduizend manschappen. Al om 11.00 uur gingen de Canadezen over tot evacuatie. Het strand van Dieppe was na de aanval een schroothoop van tanks en landingsvaartuigen. Wel zou de ervaring bij Dieppe twee jaar later goed van pas komen bij de invasie in Normandië op 6 juni 1944.

22 augustus 1942
Brazilië verklaart de oorlog aan de As-mogendheden.

25 augustus 1942
De Russen kondigen in Stalingrad de staat van beleg af.

7 september 1942
185 Engelse vliegtuigen bombarderen de Duitse stad Duisburg in het Roergebied.

11 september 1942
360 Engelse vliegtuigen bombarderen de Duitse stad Düsseldorf.

15 september 1942
De slag om Stalingrad begint. De Duitse troepen zijn de stad reeds dicht genaderd en de weken daarna werd er hard gevochten in de buitenwijken. Toen de strook eindelijk was genomen is er in de stad een strijd ontbrand die in de krijgsgeschiedenis zijn gelijke niet heeft. Van huis tot huis en door tunnels moesten de Duitsers zich een weg banen. Wanneer de Duitsers winst hadden gemaakt namen de Russen de volgende dag het veroverde stadsdeel weer terug.

23 oktober 1942
Begin van de slag bij EL Alamein. El Alamain wordt door de Engelsen onder leiding van de Engelse Generaal Montgomery ontzet en de Engelse legers marcheerden tot eind 1942 door en ontmoette toen bij Tunis de bij Casablanca, Oran en Algiers gelande Amerikaanse troepen die onder bevel stonden van Generaal Patton. Het lot van de Italianen was daarmee bezegeld. Wanneer we in vogelvlucht over het Afrikafront gaan kan men het volgende vaststellen: Terwijl de Italianen aan het Afrikafront eruit zagen of ze net uit een operette waren weggelopen droeg hun Engelse tegenstander nog steeds korte broeken die al heel lang in de mode waren. Op hetzelfde moment droomde de Engelse Eerste Minister Churchill van het behoud van de toegangsweg naar India en wilde Hitler in zijn grootheidswaanzin via Cairo naar de olievelden van het Midden-Oosten oprukken.

25 oktober 1942
Generaal Rommel vertrekt uit Rome naar Noord-Afrika. De woestijnslag bij El Alamein werd een strategisch duel tussen twee buitengewone veldheren, de Britse Generaal Montgomery en de Duitse Generaal Rommel.
In de slag bij El Alamein vochten 195.000 Britse soldaten tegen 104.000 Duitsers en Italianen Het was voor een belangrijk deel een gevecht van infanterie tegen infanterie waarbij nog ouderwets werd gebajonetteerd.

3 november 1942
Hitler beveelt Rommel tot iedere prijs stand te houden. Op 2 november 1942 kwam er een ommekeer in de strijd toen Britse tanks de Duitse verdedigingslinies wisten te doorbreken. Aan beide kanten werden zware verliezen geleden en na de strijd die een dag duurde besloot Generaal Rommel om zijn legers terug te trekken. Hitler stuurde Rommel een telegram met de opdracht om door te vechten tot "de overwinning of de dood". De Duitse troepen hielden stand maar werden zwaar bestookt door de Britten en leden zware verliezen. Op 4 november 1942 liet Rommel zijn manschappen alsnog het strijdtoneel ontruimen. Er volgde een dagenlange achtervolging op de Duitse vluchtende eenheden. Het Duitse vluchtende leger liet meer dan 30.000 soldaten achter die werden afgevoerd naar kampen rond Alexandrië. Van de ongeveer 100.000 Duitse en Italiaanse manschappen die de slag in waren gegaan was de helft gevangen genomen, gewond of gedood. De verliezen van het Britse achtste leger waren geringer: 13.500 doden, gewonden en vermisten.

8 november 1942
Aanvang operatie Torch. De Geallieerde landing van Engelse en Amerikaanse legereenheden in Frans Noord-Afrika op 8 november 1942 verliep vlekkeloos maar de rechtstreekse aanval op de haven van Oran werd een mislukking. Volgens afspraak zouden de landingen bij de steden Casablanca, Oran en Algiers plaatsvinden. 35.000 Amerikaanse soldaten zouden aan de Atlantische Oceaan bij Casablanca landen onder bevel van de legendarische tankgeneraal Patton. In het Middellandse zeegebied koos men de havens en stranden van Oran en Algiers als landingsplaats. In Oran zouden 39.000 Amerikaanse soldaten voet aan wal zetten en in Algiers 23.000 Britse soldaten en 10.000 Amerikanen. De aanval werd in de vroege ochtend van 8 november 1942 ingezet. Door de sterke branding en gebrek aan ervaring werden bijna de helft van de landingsboten vernield. De verdediging bestond uit een leger van 120.000 Franse Vichy-soldaten. De Franse soldaten nabij Casablanca boden weinig weerstand. De uitgeweken Franse vloot kwam echter wel in akte en bedreigde zelfs de Amerikaanse transportschepen waarna ze werden teruggedreven door Amerikaanse oorlogsbodems. De landing bij Oran verliep minder vlot. Na enkele dagen van strijd gaven de Franse bevelhebbers zich over. De landing bij Algiers ondervond weinig tegenstand. Op 12 november 1942 werd het Franse verzet volledig gestaakt.

10 november 1942
Duitse parachutisten landen in Algiers.

11 november 1942
Duitse troepen bezetten de Franse vrije zone. Nadat op 22 juni 1942 Frankrijk een vernederende wapenstilstand met Nazi-Duitsland had gesloten werd het grootste deel van Frankrijk bezet en de rest komt in handen van het collaborerende Vichy-regime. Na de militaire nederlaag tekende Petain een wapenstilstand met de Duitsers. De prijs die hij betaalde was hoog: drie vijfde van het land, Parijs inbegrepen, viel onder Duits bestuur en twee miljoen Franse krijgsgevangenen werden vast gehouden. Petain vestigde zijn onafhankelijke regering in Vichy. Nadat de Geallieerden op 7 en 8 november 1942 in Noord Afrika waren geland bezette Hitler op 11 november 1942 de vrije zone.

13 november 1942
- Britten veroveren Tobroek.

- Zeeslag bij Geaduleaud. Ondanks zware verliezen van de Amerikanen konden de Japanners het eiland niet veroveren.

25 november 1942
Eerste jodentransporten uit Noorwegen naar Auschwitz.

27 november 1942
De Franse vloot in Toulon brengt zichzelf tot zinken om te voorkomen dat de Duitsers de schepen in beslag nemen.

12 december 1942
Generaal Montgommery hervat het offensief in Noord-Afrika.

 naar hoofdmenu