schema kristalontvanger

Schema kristalontvanger met 402N

In de zomer van 2005 besloot ik eens te experimenteren met een kristalontvanger. Het schema ging uit van het gebruik van een 402N, die had ik nog liggen. Verdere onderdelen, een afstemcondensator, een hoogohmige koptelefoon, een germanium diode en een condensator ter overbrugging van de koptelefoon. Andere belangrijke ingrediënten zijn een goede antenne en een aarde.

bovenkant BX680A
Een variant op het eerste schema.

De beide varianten brachten een heel minimaal geluid voort, dat alleen te horen was als de tuindeur dicht was, vanwege de hond bij de buren die af en toe aan het blaffen was.

BX680A schaalglas oud
Het geheel werd een beetje geïmproviseerd opgebouwd.

De ontvangst viel eigenlijk wat tegen, met veel moeite waren twee Nederlandse zenders te horen. Je moest de koptelefoon goed tegen de oren klemmen om iets te kunnen horen.

BX680A schaalglas nieuw
Dit is een meer 'basic' ontwerp.

Weglaten bleek te leiden tot een betere ontvangst. Alleen was het nu wat experimenteren met de spoelen.

binnenkant BX680A
Spoel met WC rol.

Een zelfgewikkelde spoel op het rolletje van WC-papier deed het merkbaar beter dan de 402N. Het geluid uit de koptelefoon was nu ook hoorbaar zonder het ding tegen mijn oren te klemmen.

knopjes BX680A

Hier is een spoel gebruikt die een grotere diameter heeft en is gewikkeld op het PVC van een plastic fles. Er waren veel meer zenders te horen en met een sterker volume. Radio London, was overdag nauwelijks hoorbaar. 's Avonds was het geluid zelfs hard te noemen.

Bij alle experimenten gebruikte ik een draadantenne, die ik in de tuin had gespannen. De lengte was ongeveer 10 meter. Daarnaast gebruikte is als aardleiding een verbindingsdraad met de koperen buis van de waterleiding in de keuken. Zonder aarde was er geen ontvangst mogelijk, maar zonder antenne ook niet.

Deze experimenten waren heel erg leuk om te doen. Het was een enerverende ervaring om te ontdekken dat zonder het gebruik van een externe stroombron geluid hoorbaar te maken is uit de 'ether'. Bovendien gaven de proefjes een goed inzicht in hoe een en ander werkt. De invloed van verschillende factoren is goed te onderzoeken. Het was dus ook erg leerzaam.

Het idee om ook een kristalontvanger in elkaar te knutselen kwam op na een posting van Martin van der Struijs op het radioforum.

De experimenten deden verlangen naar meer...>>