Wat is de djembé?

De djembé is een trommel die uit 1 stuk hout is gehouwen met bijlen en gutsen. Het hout heeft een kelkachtige vorm waardoor het geluid enorm wordt versterkt. Bovenop zit een vel. Dit vel is gemaakt van geitenhuid en wordt vastgezet met touw (soms wel 25 meter lang!) en ijzeren ringen. Het touw verbind de ringen aan elkaar en hierdoor krijg je een spansysteem. Hoe strakker het touw, hoe hoger de djembé klinkt.

Waar komt de djembé vandaan?

De djembé -muziek komt voornamelijk uit West Afrika met als belangrijkste landen: Guinee, Senegal en Ivoorkust. Het volk dat deze muziek speelt heet het Malinke volk. De geschiedenis van de djembé gaat terug naar de 14^e eeuw. Het Malinke volk maakt al eeuwenlang muziek bij ceremonies zoals oogstfeesten, bruiloften en begrafenissen. Ieder ritme heeft zijn eigen betekenis.

De djembé wordt vaak begeleid door de doundouns. Dit zijn grote bastrommels met een eigen bel op het hout. Deze trommels geven een soort hartritme van de muziek aan en worden bespeelt met stokken.

Speelwijze

Je kan een djembé zittend of staand bespelen.

Als je staand speelt kan je dat doen met een draagband die je om je nek kan hangen of met speciaal daarvoor gemaakte standaards . Het voordeel van staand spelen is dat je lekker kan bewegen en swingen.

Wanneer je zittend speelt zet je de djembé tussen je benen en laat hem iets voorover hellen zodat je een opening krijgt tussen de trommel en de vloer. Zo komen de tonen, vooral de bas, beter tot hun recht.

De Klanken

De djembé heeft 3 klanken:

De bas; hierbij sla je met de palm van je hand en met de duim iets omhoog in het midden van het vel. Je hand niet op het vel laten liggen maar snel terugtrekken alsof het vel gloeiend heet is.

De open toon; hierbij sla je met gestrekte dichte vingers op de rand van de trommel als een soort katapult.

De slap; hierbij sla je op dezelfde plaats maar met gestrekte en gespreide vingers.

 

Het vel veranderen

Natuurlijk gaat door al dit spelen je vel een keer slijten en moet het vervangen worden. Je kan kiezen tussen geitenvel en koeienvel. Dit zijn speciaal voorbewerkte huiden die je kan kopen in de winkel. (voorbeeld) Het vervangen is een flinke klus!! (foto’s)

Eerst leg je het nieuwe vel in het water om het zacht te maken. Dan maak je de bespanning los van de trommel. Je haalt het oude vel eraf. Om het oude vel zit nog een binnenring die je weer op de trommel moet zetten om het nieuwe vel weer vast te maken. De houten rand van de trommel moet goed glad zijn want anders beschadigd het nieuwe vel, dus deze moet goed geschuurd worden.

Het nieuwe vel kan er op en weer licht aangespannen worden. De trommel moet 2 dagen drogen voordat deze weer maximaal kan worden aangespannen met verticale en horizontale lussen. De trommel is weer klaar om te spelen.

Tot slot nog een verhaal

Als vroeger de hoofdtrommelaar van een dorp een nieuw trommel nodig had dan ging deze naar de belangrijkste smid of timmerman van de streek. Dit was een zeer grote eer om samen het woud in te gaan en een boom uit te zoeken die geschikt was. Ze brachten samen een offer aan de boom en vroegen aan de geest van de boom of deze het goed vond om tot trommel gemaakt te worden.

Als je op een trommel speelt, speel je eigenlijk met zijn drieën;

De geest van de boom, de geest van het dier waarvan het vel gemaakt is en je eigen geest. Als deze drie geesten in harmonie zijn met elkaar dan maak je muziek!!!