Waar komt die domeinnaam vandaan?

Dit verhaal gaat over de domeinnaam-extensies in URL's.

In veruit de meeste URL's van sites op internet komt een verwijzing voor naar het soort website, of naar het land waar het betreffende domein is geregistreerd. In Nederland kom je bijvoorbeeld heel vaak de extensie .nl of .com tegen. In elk geval is de kans groot dat één van deze extensies er in voorkomt, omdat dit de in Nederland meest gebruikte extensies zijn.
Maar er bestaan ook websites die een (voor ons Nederlanders) "vreemde" extensie hebben zoals .au of .sk.

Op internet toegestane extensies van top-level webdomeinen (TLD's) zijn in drie groepen onder te verdelen:

1. Naar organisatie
2. Naar land van registratie
3. 'Speciaal'

Op het moment dat dit artikel wordt bijgewerkt (mei 2019) zijn er wereldwijd ongeveer 800 extensies. De tendens is dat dit aantal toeneemt.

Naar organisatie
De eerste categorie bevat extensies zoals (de lijst is niet uitputtend):
 

Aan de extensies .com en .co wordt vaak nog een landenextensie toegevoegd, bijvoorbeeld http://www.dezewebsite.co.uk.

Sinds begin 2014 is het ook mogelijk om extensies te gebruiken 'speciaal' voor grote bedrijven en instellingen, zoals .google, .apple en .amsterdam. Daarnaast Zijn er tegenwoordig meer algemene extensies beschikbaar, zoals .book, .home, .soccer en .web.
Er is hiermee een trend in gang gezet waarvan het niet duidelijk is waar het toe gaat leiden. In elk geval neemt de verscheidenheid in domeinnamen toe. Dat kan verwarring geven.
Toch kan het voor particulieren en kleine en middelgrote bedrijven heel interessant zijn om dergelijke domeinnamen te gebruiken. De naam zegt nl. iets over het product, de (woon-)plaats, de merknaam of de gedachte (ideologie?) achter de website. Om een indruk te geven van wat je zoal tegen kunt komen, het ik een lijstje verzameld van wat er zoal aan TLD's kan worden geregistreerd. Klik HIER.

De jaarlijkse kosten voor het in stand houden van een bedrijfsnaam-domein (.google, .apple, …) zullen zeer hoog zijn. Denk hierbij in de order-grootte van € 1 miljoen voor het verkrijgen van een domeinnaam, plus de kosten van de jaarlijkse verlengingen (orde-grootte: tonnen euro's of meer).

Naar land van registratie
De extensies in de tweede categorie zijn vastgelegd in de Internationale Norm ISO 3166 die wordt vastgesteld in samenwerking met de Verenigde Naties.
In deze norm zijn afkortingen vastgelegd voor alle landen ter wereld. Er is een lijst met twee-letter afkortingen en een lijst met drie-letter afkortingen. Voor internet wordt de lijst met twee-letter afkortingen gebruikt. Zie onderstaande lijsten, waarin je kunt vinden waar een domein met bijvoorbeeld de extensie .au of .sk is geregistreerd, of wat de extensie is van Antarctica.

Gesorteerd op extensie

Gesorteerd op land

Veel bedrijven en instellingen registreren hun domein met een .com-extensie én met de extensie van een land. Een mooi voorbeeld is de zoekmachine Google, die je kunt bereiken met www.google.com en www.google.nl. Maar bijvoorbeeld de extensies .be, .fr, .co.uk, .it en .de werken ook!

Overigens: De registratie van dit soort domein-namen zelf is een zaak van de nationale overheden. Die kunnen dat organiseren zoals ze zelf willen. In Nederland wordt een en ander gereguleerd door de Stichting Internet Domeinregistraties Nederland. Aanvragen van een domein doe je gewoon bij je eigen Internet Provider.
Deze aanpak leidt overigens wel tot vreemde zaken: Een aantal landen heeft de uitvoering van de registratie uitbesteed aan (meestal Amerikaanse) IT-bedrijven. Die verkopen domeinnamen met de extensie van zo'n land aan wie maar wil. Landen die dit hebben gedaan zijn o.a. Tonga (.TO), Tokelau (.TK) en Niue (.NU). Dit zijn allemaal eilanden in de Stille Oceaan. Tonga is een onafhankelijk koninkrijk; Tokelau en Niue horen bij Nieuw Zeeland.

Opmerking:
 
Politieke verschuivingen kunnen tot gevolg hebben dat namen van landen veranderen, verdwijnen of dat er juist nieuwe namen ontstaan. Dan wordt de lijst in ISO 3166 aangepast. De lijst op deze website geeft de toestand weer op 30 januari 2023, maar zal door de tijd worden ingehaald.
 
Niet alle afkortingen in de lijst met landen worden gebruikt. De extensie .UM wordt -voor zover mij bekend- helemaal niet gebruikt. Sommige landen zijn niet onafhankelijk en gebruiken daarom de extensies van het moederland. Andere landen zoals Tonga en Tokelau hebben hun domein-extensies verkocht zodat iedereen die kan gebruiken.