Mukti, Moksha, Nirbaan

                   "Sukhiya Sab Sansaar Hai, Khawe Aur Sowe"

                               "Dukhiya Das Kabir Hai, Jage Aur Rowe"

Mukti betekend letterlijk verlossing. Moksha of Nirbaan (= zonder binding ) hebben dezelfde betekenis in het Hindi.

Vrijwel elk religie kent het concept van verlossing. Men vindt dat er verlossing mogelijk moet zijn van het bestaan zelf. Het bestaan op zich wordt dus zeker niet als ultiem gezien.

Met streeft naar een goddelijke verlossing. Sadhoes noemen de schepping Maya (illusie).

Ook het Hindoeïsme kent dit concept.

De Aatma (ziel) zit vast in een eeuwigdurende cyclus van 8.400.000 levensvormen en krijgt af en toe een vakantie om even bij te komen, maar als de vakantie voorbij is begint de wiel van Karma weer volop te draaien. De oude geschriften wijzen ons de weg naar ontsnapping uit de cirkel van daden. De Ramayan en Bhagvat Geeta zijn voorbeelden van oude werken.

Volgens de Bhagvat Geeta is verlossing mogelijk door Karma (daden), Bhakti (devotie) en Gyaan (kennis). Dit komt in vrijwel elke andere stroming binnen de Hindoeleer voor.

Het streven van hindoes is om door Karma, Bhakti en Gyaan de ultime vrijheid, Mukti te krijgen. Dit is echter niet zo eenvoudig blijkens de praktijk.

Mukti door Karma (daden) zou dus betekenen dat we geen slechte daden verrichten en alleen maar goed moeten doen. Dit is een geweldig zware opgave !

Iedereen zondigt wel eens aan Hinsa (geweld) of Krodh (woede) of Kaam (lust). Wie een mug dood mept, heeft al een leven ontnomen en is volgens het hindoeisme debet aan een slechte Karma. Zelfs de meest pacifistisch ingestelde ziel begaat wel eens een misdaad. Deze weg naar verlossing is wel een hele pittige.

Mukti door Bhakti (devotie) lijkt eenvoudiger. Men kan naar tempels gaan, op bedevaart gaan, bidden en dagelijks God vereren. Maar de wereld eist dat we erin participeren en geeft ons weinig ruimte om ons volledig tot God te wenden. Vooral in de westerse wereld is men zo op het dagelijkse ingesteld dat het goddelijke in gedrang komt. Dus ook een pittige opgave.

Kabir Saheb noemt de derde manier, namelijk Mukti door Gyaan, de meest eenvoudige.

Als mens zijnde heeft men de mogelijkheid om kennis te vergaren over het goddelijke.

In dit leven heeft men de kans gekregen om zelf actief op zoek te gaan naar de weg die moet leiden tot Mukti. Hoe gelukkig mogen we ons prijzen dat de heiligen van vroegere tijden ons een routebeschrijving hebben nagelaten.

Kabir Saheb heeft in zijn Bhajans en Doha's steeds de weg getoond naar Moksha.

De Kabir Panthi's streven naar een leven conform het principe Sat-Karma (ahinsa), Bhakti (devotie) en Gyaan (kennis) middels SatSang.

Gaddi (Chauka pooja), vegetarisme en SatSang zijn hoofdelementen van de leer van Kabir.