Veel mensen denken dat je net zo slank moet zijn als fotomodellen in de
reclame op tv en in tijdschriften. Geeft de weegschaal een paar kilo
extra aan, dan ben je te dik. Dat is niet waar. Maar het is wel goed om
op uw gewicht te letten. Een goed gewicht verkleint de kans op hart- en
vaatziekten, gewrichtsklachten en andere gezondheidsproblemen.
Wanneer is sprake van overgewicht?
U voelt zich het lekkerst bij een bepaald gewicht. Vaak is dat ook het
gewicht dat goed is voor uw gezondheid. Een paar kilo meer of minder is
meestal geen probleem voor uw gezondheid. Fors overgewicht geeft een
grotere kans op hart- en vaatziekten. Zeker als iemand ook nog rookt, of
een verhoogde bloeddruk, te hoog cholesterolgehalte of suikerziekte
heeft. Als het teveel aan vet rondom de buik zit, geeft dat extra risico
op hart- en vaatziekten.
Uw gewicht bepalen
Er is een eenvoudige, nieuwe manier om te weten of het nodig is uw
gewicht te verlagen. Met hulp van een meetlint kunt u de middelomtrek
gemakkelijk meten. Het is goed om actie te ondernemen als de omtrek bij
mannen 102 cm of meer is en bij vrouwen 88 cm of meer is. Wanneer de
middelomtrek tussen de 94 en 102 cm (mannen) resp. tussen de 80 en 88 cm
(vrouwen) is, is het belangrijk om het gewicht stabiel te houden. Indien
uw cholesterolgehalte te hoog is, als u rookt of een hoge bloeddruk
heeft, is het wel nodig om het gewicht te verlagen.
Met hulp van uw lengte en de gewichtswijzer kunt u bepalen of u een goed
gewicht heeft.
Oorzaak en gevolg
Oorzaken van overgewicht
Ons lichaam heeft energie nodig. Die energie, uitgedrukt in calorieen
(of joules), wordt uit ons voedsel gehaald. De toevoer en het verbruik
moeten met elkaar in balans zijn. Het overschot aan niet verbruikte
energie wordt in de vorm van vet in uw lichaam opgeslagen.
Waardoor bij de een die balans zich moeilijker instelt dan bij de ander,
is niet altijd duidelijk. Bij sommige mensen ontstaat overgewicht omdat
ze meer eten dan ze nodig hebben. Bij anderen omdat ze maar weinig
bewegen. Toch zijn er vaak opvallende verschillen tussen de een en de
ander. Het heeft te maken met de erfelijke aanleg, zeggen sommigen.
Onderzoekers menen dat genetische aspecten wel van invloed zijn, maar
dat het zeer twijfelachtig is of ze echt belangrijk zijn. Ze zoeken het
meer in een combinatie van veel, kleine factoren die er met elkaar voor
zorgen dat de stofwisseling en de eetlust ontregeld raken.
Gevolgen van overgewicht
Wie een veel te hoog lichaamsgewicht heeft, heeft een grotere kans op
hart- en vaatziekten. Vooral de kans op een hartinfarct is groter. Want
door het overgewicht moet het hart harder werken. Bovendien stijgen het
cholesterolgehalte en de bloeddruk. Ook dat is ongunstig. Onder mensen
met overgewicht komt suikerziekte vaker voor. Overgewicht is tevens van
invloed op ziekten van het bewegingsapparaat, zoals: artrose van de
handen en knieen, lage rugpijn en jicht. Daarnaast heeft overgewicht ook
galblaasaandoeningen, kortademigheid en slaapstoornissen tot gevolg.
Tips
Het gewicht verlagen
Veel mensen denken bij afvallen vooral aan minder eten, aan hongerkuren.
Maar er hoeft helemaal niet gehongerd te worden. Het gaat om verandering
van eetgewoonten. Daarbij is het belangrijk om kritisch te kijken naar
de producten die u koopt en naar de manier waarop u ze bereid. En de
laatste tijd is duidelijk geworden dat meer bewegen ook belangrijk is.
Door extra bewegen alleen valt u niet spectaculair af. Maar meer bewegen
in combinatie met aandacht voor het eten, maakt afvallen veel
gemakkelijker. Het biedt afleiding en zorgt ervoor dat het goede gewicht
beter blijft behouden.
Meer bewegen en gezond eten: u voelt zich lekkerder, fitter en zo
blijven uw hart en bloedvaten in goede conditie. Maar het vraagt dus om
een andere leefstijl. Als u zich professioneel laat begeleiden is de
kans op succes groter. Overleg met uw huisarts over verwijzing naar
bijvoorbeeld een diëtist.
Een goed eetplan is de basis
Een goed eetplan is de basis voor een gezonde voeding. Uw lichaam krijgt
alle stoffen die het nodig heeft en u houdt de toevoer van calorieen (of
joules) in evenwicht. De volgende voedingsmiddelen horen thuis in het
eetplan van een volwassene.
4 tot 7 sneetjes bruin- of volkorenbrood
3 tot 5 aardappelen of een vergelijkbare
portie rijst of pasta oftewel
3 tot 5 groentelepels
200 gram groenten
2 stuks fruit
2 tot 3 glazen magere of halfvolle melk of
melkproducten
1 tot 2 plakjes 30+ kaas
1 tot 2 plakjes magere vleeswaren, zoals:
rookvlees, rosbief, tong, achterham, magere fricandeau, kip- en
kalkoenrollade, kipfilet, of kalkoenham
75 gram (gaar) mager vlees, kip, vis of
vleesvervanger
dun dieethalvarine per sneetje brood
10 tot 15 gram dieetmargarine bij de warme
maaltijd
tenminste 1,5 liter vocht: koffie, thee
zonder suiker, water, light-frisdrank of drinkbouillon.
Regelmatig eten is belangrijk. Een gezond
eetplan bestaat uit 3 hoofd-maaltijden (ontbijt en lunch met rauwkost
als tomaat, komkommer of radijs en een warme maaltijd) en ongeveer 3
tussendoortjes. Zo went u aan het ritme van uw nieuwe eetgewoonten.
Meer bewegen
Door meer te bewegen, verhoogt u uw energieverbruik. Streef elke dag
naar minstens een half uur beweging. Dat leidt niet tot spectaculaire
verbetering van het gewicht, maar maakt het in ieder geval gemakkelijker
om uw huidige gewicht te behouden.
Het is niet nodig om in 1 keer een half uur achter elkaar te bewegen.
Dat halve uur kan ook worden verdeeld over bijvoorbeeld 3 keer 10
minuten, of 2 keer een kwartier. En het is niet nodig u schuldig te
voelen als het een dag niet lukt. Elke dag waarop u actief bent, levert
gezondheidswinst op.
Meer informatie treft u in de brochure Overgewicht.
De snelle aanpak
Bij de snellere aanpak is het de bedoeling dat u in een hoger tempo
afvalt. Maar het vraagt om extra discipline. Dat geldt zowel voor het
eet- als voor het beweegplan. Ga niet elke dag op de weegschaal staan.
Maar kies een vast moment in de week om u te wegen. Dat geeft u een goed
inzicht in het gewichtsverloop.
Goede voeding: de basis
4 sneetjes bruin- of volkorenbrood;
2 aardappelen of een vergelijkbare portie
rijst of pasta, oftewel 2 groentelepels;
200 gram groenten;
2 stuks fruit;
2 tot 3 glazen magere melk of melkproducten;
1 tot 2 plakken 30+ kaas;
1 tot 2 plakjes magere vleeswaren;
75 gram mager vlees, kip, magere vis of
vleesvervanger;
dun dieethalvarine per sneetje brood;
10 gram dieetmargarine bij de warme
maaltijd;
tenminste anderhalve liter vocht: koffie,
thee zonder suiker, water, light-frisdrank of drinkbouillon.
Bewegen: extra sporten
Als u lichamelijk actief bent en daarnaast extra sport, verbruikt u meer
energie. Zo gaat het afvallen sneller. Probeer wat vaker te sporten,
naast de 30 minuten die u al dagelijks aan bewegen doet. Sporten die
vooral zorgen dat het energieverbruik stijgt, zijn: wandelen, joggen,
hardlopen, fietsen, zwemmen, steps en aerobics. Sporten die vooral ook
het figuur verbeteren zijn onder meer: krachttraining, squash, shape-up
oefeningen, callanetics, judo, fitness en gymnastiek.
|