Boekwinkel [Naar de winkelhelp]

Terug naar Gouda

Religieus leven in de maalstroom van de tijd (2014)

De stad Gouda is doordrenkt met religieuze geschiedenis. Van een bloeiend kloosterleven in de Middeleeuwen tot de eerste opvoering van The Passion, het spektakel- stuk over de laatste uren van Jezus. In Gouda bestreden remonstranten en contraremonstranten elkaar ooit op leven en dood, er ontstond een Goudsche Catechismus en de scholengemeenschap De Driestar belichaamde er de herzuiling van reformatorisch Nederland in de twintigste eeuw. Dat de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis (VNK) in 1989 juist in Gouda werd opgericht, is geen toeval: ‘Gouda heeft het’. Dat blijkt uit dit jubileum- boek ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de VNK. Het bevat niet alleen een aantal boeiende studies over het kerkelijk leven in Gouda maar gaat ook over wat er de voorbije vijfentwintig jaar is gebeurd op het terrein van de geschiedschrijving van religie, geloof en kerk in Nederland.

Dit boek is uitgegeven in samenwerking met de Historische Vereniging die Goude.

€ 28,50

Honderd jaar vrouwen op de kansel, 1911-2011


Honderd jaar geleden werd in Nederland de eerste vrouw bevestigd als predikant: Anne Zernike. Zij was tijdens haar theologiestudie overgestapt naar de Doopsgezinde Broederschap omdat dit kerkgenootschap als eerste de mogelijkheid opende vrouwelijke proponenten te beroepen.

In deze bundel gaan historici en theologen dieper in op de argumenten voor en tegen vrouwen in het ambt die sinds het einde van de negentiende eeuw binnen de diverse kerkgenootschappen naar voren zijn gebracht. Tevens wordt in een aantal biografische artikelen inzichtelijk gemaakt hoe deze discussies doorwerken in de individuele keuzes van vrouwelijke pioniers uit diverse kerkelijke gezindten die in de eerste helft van de twintigste eeuw theologie studeerden: Jacoba Mossel, Anne Zernike, Riek Rappold, Nicolette Bruining, Jantine Haumersen, Wil Wiardi Beckman en Ietske Jansen.

De bundel besluit met een reeks bijdragen waarin hedendaagse vrouwelijke predikanten uit verschillende denominaties reflecteren op hun keuze voor theologie, op hun positie als vrouwelijke predikant en op het predikantschap van de toekomst.

Dit boek is een gezamenlijke uitgave van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis (VNK) en de Doopsgezinde Historische Kring (DHK).

€ 21,00

Solus Deus adorandus
Angelus Merula (1487-1557) en de heiligenverering (2011)

Op 26 juli 1557 komt er in Mons in Henegouwen een einde aan het leven van Angelus Merula (1487-1557). Jarenlang is Engel priester geweest - eerst in Brielle, later in Heenvliet. Vanwege zijn 'ketterse' opvattingen werd hij aangeklaagd bij de inquisitie en uiteindelijk veroordeeld en terechtgesteld. Deze studie beschrijft de wortels, vaststelling en verdediging van Engels ketterij inzake het voor hem aangelegen punt van de heiligenverering. Aan de hand van reeds bekend en nieuw bronnenmateriaal wordt nagegaan hoe hij zijn visie op de heiligenverering ontwikkeld heeft en of er bronnen zijn aan te wijzen waaruit hij heeft geput. Het naar Engel ingestelde onderzoek wordt op de voet gevolgd en nauwkeurig beschreven. Daarbij wordt nagegaan of het proces hem reden heeft gegeven zijn visie op de heiligenverering bij te stellen. De titel van dit proefschrift vat kernachtig samen de diepgewortelde overtuiging waardoor Engel uiteindelijk zijn leven veil had: Solus Deus adorandus - alleen God moet aangeroepen worden.

Adriaan Bas is predikant van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) te Kornhom en Marum en promoveerde op 19 januari 2011 op deze studie aan de Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) te Kampen.



€ 20,00

Onder 't kruys
Kerkelijk en religieus leven in het gebied van Maas en Nederrijn (2010)

In het gebied van Maas en Nederrijn heeft het eeuwenlang ontbroken aan politieke stabiliteit.
Historici die zich in de geschiedenis van een dergelijke regio verdiepen, richten hun aandacht al snel op het eigene van afzonderlijke steden en dorpen. Zo ook in deze bundel, waarin het religieuze leven in het gebied van Maas en Nederrijn vanaf de vroege Middeleeuwen tot heden aan de orde komt.
Deze streek, die tot het begin van de Franse Tijd (1794 - 1814) was opgedeeld over diverse grotere en kleinere staten, bestrijkt een veel groter oppervlak dan de huidige provincie Limburg.
Daarom komen niet alleen de kerkelijke verhoudingen in plaatsen als Venlo, Kessel, Roermond en Maastricht in beeld, maar wordt ook ingegaan op aspecten van het religieuze verleden in Kevelaer, Goch, Erkelenz en Krickenbeck, die nu op Duits grondgebied liggen.
Hoe werd op al die verschillende plaatsen geleefd? Hoe gingen mensen daar met elkaar om? En vanuit welke levensovertuiging deden zij dat?
Bij hun onderzoek naar de antwoorden op deze vragen maken de auteurs gebruik van een grote variëteit aan bronnen.
Dat levert een aantal verrassende inzichten op ten aanzien van - vooral - confessionele identiteit en eigenheid.


Redatie W.A. den Boer | J.G.J. van Booma | A.P.J. Jacobs | J.Y.H.A. Jacobs.



€ 25,00

De classis Edam, 1572-1650
Opbouw van een nieuwe kerk in een verdeelde samenleving. (2010)

In 1527 werd de Monnickendamse Wendelmoet Claesdr verbrand, omdat ze zich fel afzette tegen katholieke geloofsopvattingen. In 1648 werd Claes Boon verbannen uit Edam, nadat hij alle gereformeerden naar de hel had verwenst. In de jaren tussen deze beide vonnissen zijn de religieuze verhoudingen in Holland grondig gewijzigd. In dit boek wordt nauwkeurig getekend hoe dat proces in de classis Edam is verlopen. Aan de classis als schakel tussen de lokale kerkenraden en de synode werd binnen de gereformeerde kerkelijke organisatie het toezicht op de gemeenten opgedragen. De auteur beantwoordt in deze studie de vraag op welke wijze - en met hoeveel succes - de gereformeerde voormannen en hun geloofsgenoten in de classis Edam zich hebben ingezet voor de opbouw van hun nieuwe kerk in een politiek en religieus verdeelde samenleving. Belangrijk is in dat verband de wijze waarop de bestrijding van andere religieuze stromingen en de reformatie van de eredienst, de kerkgebouwen, het onderwijs, de armenzorg en de openbare orde ter hand werden genomen.

Dr. Liesbeth Geudeke promoveerde op 31 oktober 2008 op deze studie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.



€ 34,95

Lebuïnus en Walburgis bijeen
Deventer en Zutphen als historische centra van kerkelijk leven. (2006)

Lebuïnus en Walburgis staan in deze bundel voor twee steden aan de IJssel met een eerbiedwaardige oude kerkelijke traditie, Deventer en Zutphen. Het was de Angelsaksische benedictijn en missionaris Lebuïnus die in de tweede helft van de achtste eeuw de IJsselstreek met het christendom in contact bracht en kerkjes in Wilp en Deventer bouwde. Deventer is de bakermat van de Moderne Devotie en het was hier dat bij de invoering van de Reformatie heftige discussies van en over predikanten ter stede en uit den vreemde plaatsvonden. Religieuze groeperingen kregen voortdurend te maken met een stedelijke overheid, die de vinger aan de pols hield.

Enkele decennia voor Lebuïnus was de koningsdochter Walburgis abdis van het benedictinessenklooster van het Duitse Heidenheim. Aan het begin van de twaalfde eeuw werd in Zutphen door bisschop Burchard van Utrecht de Sint-Walburgiskerk aan haar gewijd. Ook deze stad kreeg tijdens de Reformatie te maken met verschillende groeperingen, zoals de gereformeerde, de doperse en lutherse groepering. En ook hier moesten de katholieken zien te overleven in een protestantse omgeving.

In deze zestiende regiobundel van de Vereniging van Nederlandse Kerkgeschiedenis (VNK) komt de kerkgeschiedenis van Deventer en Zutphen bijeen in elf artikelen, geschreven door historici, theologen en plaatselijke deskundigen. Vijf bijdragen hebben speciaal betrekking op Deventer, vijf op Zutphen. De scharnier wordt gevormd door een provincieoverschrijdende bijdrage over het hoger onderwijs, speciaal het theologisch onderwijs, in Deventer en Harderwijk. Tevens vindt men, naast een keur uit de geschiedenis van diverse denominaties, onderwerpen die uiteenlopen van kroonluchter tot schuilkerk, van kapittelheren tot kerkenraad, van 'devote zuster' tot ziekentrooster, van bisschop tot kerkrentmeester.



€ 15,00

Nederland en Bentheim
Die Niederlande und Bentheim. Vijf eeuwen kerk aan de grens. Fünf Jahrhunderte Kirche an der Grenze. (2003)

De kerkelijke band tussen Nederland en het graafschap Bentheim is gedurende de afgelopen vijfhonderd jaar bijzonder hecht geweest. De basis voor deze innige band was een grote taalverwantschap. Al in de middeleeuwen strekte de in de IJsselstreek ontstane vroomheidsbeweging van de Moderne Devotie zich uit tot in het Bentheimse, met het klooster Frenswegen als belangrijk steunpunt. Bij het aanbreken van de nieuwe tijd geselden de radicale dopers uit de Nederlanden deze streken evenzeer als het nabijgelegen Münster. Na de val van dit Nieuwe Jeruzalem raakten zij verstrooid. De weg kwam vrij voor een reformatie in de geest van Calvijn. Zijn gereformeerde leer werd niet alleen in de Nederlanden dominant, maar ook in de gebieden van de Bentheimse graven. Eén van hen, Arnold II, stichtte een hogeschool, waarvan vele afgestudeerden predikant werden in de Republiek. Een van zijn opvolgers, graaf Ernst Wilhelm ging echter over naar het katholicisme waarna vele Bentheimse predikanten een veilig heenkomen over de grens zochten.

In 1702 werd in Den Haag een overeenkomst tussen de Nederlanden en Pruisen gesloten, waarmee het graafschap weer in stevig gereformeerd vaarwater belandde. Sommigen stelden hun vertrouwen echter liever in duivelbanners, die in deze grensstreken tot in de twintigste eeuw actief bleven. Anderen zochten, geïnspireerd door bevindelijke aanhangers van de Nadere Reformatie, verdieping van hun geestelijk leven. Een aanzienlijk deel van de Bentheimse bevolking ging mee met de Afscheiding van 1834 en vormde de Evangelisch-altreformierte Kirche, die tot dit jaar deel uitmaakte van het kerkverband van de Gereformeerde Kerken in Nederland.

Deze en andere aspecten van de kerkelijke relatie tussen Bentheim en Nederland zijn op initiatief van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis onderzocht en beschreven door twaalf vooraanstaande historici en theologen. Met deze bundel geeft deze vereniging opnieuw invulling aan haar voornaamste doelstellingen; de bevordering van de bestudering van de Nederlandse kerkgeschiedenis. Daarmee toont zij tevens aan dat die geschiedenis voor haar geen grenzen kent, noch geografisch, noch confessioneel.



€ 15,00

Van tweeën één
Kerk en West-Brabant door de eeuwen heen. (2001)

In deze dertiende bundel van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis wordt de wisselwerking tussen de rooms katholieke en protestante confessies in Brabant belicht.

Een provincie die door zowel geografische als religieuze aspecten wordt verdeeld. Zo vormt de rivier de Donge een onzichtbare grens tussen Oost- en West Brabant, wat wordt benadrukt door de contrasterende landschappen.

Ook kerkhistorisch gezien zijn er grote verschillen te onderscheiden tussen Oost- en West- Brabant. De West- Brabantse katholieken vielen van de zestiende eeuw tot begin het begin van de negentiende eeuw onder het gezag van de bisschop van Antwerpen. Terwijl Oost- Brabant al sinds het midden van de zestiende eeuw onder het bisdom van 's Hertogenbosch ressorteerde. Uiteindelijk kreeg West- Brabant in 1853 haar eigen bisdom te Breda. Terwijl het oosten in kerkelijk opzicht dus al vroeg een eenheid vormde, zien we een verdeeldheid in West- Brabant, mede door het feit dat er in sommige delen van oudsher een protestante meerderheid woonachtig was.

Deze verschillen leverden interessante ontwikkelingen die uitvoerig worden beschreven door verschillende auteurs die allen een ware autoriteit vormen op het terrein van kerkgeschiedenis.

De twaalf bijdragen in deze bundel bieden een lokale illustratie of verkenning van grotere kerkhistorische ontwikkeling in West- Brabant. Van de interactie tussen kerk en wereld in de Middeleeuwen, via de omwentelingen in de Bataafs- Franse tijd tot de periode van de zogenoemde ontkerkelijking in de jaren zestig van de vorige eeuw. Met Van tweeën één heeft de Vereniging van Nederlandse Kerkgeschiedenis de unieke geschiedenis van West- Brabant weten te ontsluiten en vast te leggen voor de huidige en komende generaties.



€ 15,00