De stem van het water
(1966) - Nederland en het water, zo horen onverbrekelijk bij elkaar. Water in zijn rustgevende gedaante, als een plaats van werk en vermaak en als bron van dreiging en ongeluk. Bert Haanstra vond het een mooi onderwerp voor een grote bioscoopdocumentaire en maakte De stem van het water. Terwijl de credits aan het begin lopen, blijkt al hoe treffend en origineel hij de schoonheid van het landschap aan de Nederandse kusten in beeld weet te brengen. In de anderhalf uur die daarop volgen zien we talrijke mensen die wonen, werken en recreëren op, aan en in het water. Vaak worden ze geobserveerd op de mild komische manier die doet denken aan Alleman. Sommige mensen blijven juist liever ver weg van alle nattigheid: het jongetje dat zwemles krijgt, maar zijn hoofd niet onder water durft te steken, is heel wat toeschouwers voor altijd in het geheugen gegrift. Een aantal mensen dat een bijzondere verbondenheid met het water heeft, komt in de fim uitvoeriger aan het woord: een palingvisser aan het IJselmeer, een Zeeuwse zeevisser, een roeier (trossenvastmaker) in de Rotterdamse haven, de man op de binnenvaart die tevens schipper is tijdens het jaarijkse skûtsjesilen in Friesland, een vrouw die de watersnoodramp van 1953 heeft overleeft. Was Alleman drie jaar daarvoor door cameraman Anton van Munster nog opgenomen in zwart-wit, De stem van water nam hij op in kleur en op cinemascoopformaat.

Glas
(1958) - De korte documentaire Glas (1958) werd overladen met prijzen en Haanstra kreeg als eerste Nederlander een Oscar voor Glas in 1960 in de categorie korte documentaire. Oorspronkelijk had Haanstra de opdracht gekregen van de Vereenigde Glasfabrieken om een film te maken over het productieproces van glas. De bedoeling van deze bedrijfsfilm was om de bekendheid van de Vereenigde Glasfabrieken te vergroten bij het Nederlandse publiek. Haanstra zag echter veel meer mogelijkheden in het onderwerp, dus hij maakte ook een 'vrije film' over glasfabricage in de Leerdamse glasfabrieken, getiteld Glas. De opdrachtfilm van de Vereenigde Glasfabrieken heette Over Glas Gesproken. De vrije film Glas kreeg lovende kritieken, het werd geschaard in de Nederlandse traditie van het 'filmgedicht'. Glas won in de jaren daarna onder andere de Grote Prijs van het Festival van Oberhausen en de Zilveren Beer op de Berlinale en uiteindelijk een Oscar in Hollywood.