Hooge Vierschaar
Land van Strijen RA 12

Inleiding

Wij wijzen er daarom met nadruk op dat wij niet over (afschriften) van de onderstaande originele akten beschikken. Voor de volledige tekst van een akte dient u bij het Nationaal Archief in Den Haag te zijn.

Gijselbraak

Braak komt van braken = breken, verbreken. Wanneer iemand zijn borgstelling niet nakomt of zijn schulden niet kan betalen of iets dergelijks dan worden zijn goederen of oogst te velde gearresteerd ofwel gegijzeld (er wordt beslag opgelegd).
Wanneer zo iemand toch zijn goederen verkoopt of aan de justitie onttrekt, dan is er sprake van het verbreken van het beslag of gijzeling, d.i. gijzelbraak.

Uittreksel Hooge Vierschaar Land van Strijen RA 12 (1659-1671)

Schouwingen door chirurgijns.

Het boek begint Meij 1659. In Strijen is dan Jan Gijsbrechts Vermaese chirurgijn.

Namen van Mannen van de Hooge Vierschaar in deze periode genoemd:

• Matthijs van der Merck Stedehouder
• Matthijs Hendricks Leijssen
• Cornelis Vos
• Adrijaan Meerenburgh
• Later Willem Poortegaal
• Secretaris is Jan van Strijen.

Meij 1659 
Giel Daniëls van Steenhoven gestoken door Jan Hendricks alias Sirason.

Meij 1659 
Jan Aerts Gelder gegijzeld in de Drie Koningen. Gijselbraak.

5 Junij 1659
Jacob Pieters Waegeraaecker gewond door Thonis Jaspers.

Junij 1659 
Gijselbraak volgens verklaring van gerechtsbode Ariën Isaak Pors.
Waren gegijzeld op verzoek van Willem Abbenbroek, collecteur.
Sijtje Leenderts, Ariën Leenderts 't Jong, Aert Gerrits Croon, Marichie Ingens wed. van Aert Cors. (Cornelis?), wed.Corn. Jans Kleijnjan.

5 Aug. 1659 
Teuntje Pleune ca 7 jaar, dr. van Pleun Jacobs CHoek van een brugje
gevallen. Verdronken.

Sept. 1659 
Wond in lies bij Pieter Jans Colman toegebracht door Anthonis Willem Dwarswaart ten huize van Arjaantje Cornelis.

Oct. 1659 
Gijselbraak Geerit Hendricks Vliegendeweg.

Oct. 1659 
Maaijke Rutten 6 jaar, kint van Rut van der Heijden verdronken.

Jan. 1660 
Gijselbraak Crijn Gerrits Vrijlandt, Vermaese alias Buijtelaer, Cornelis Cornelis Duijmelaer.

April 1660 
Isaak Geerits Craaijesteijn.

April 1660 
Willem Joppe, derdehalf jaar out, kint van wed. Fop Willems verdronken bij het Muijsegat aan de dijk van groot Cromstrijen.

Aug. 1660 
Gijselbraak Geerit Hendricks Vliegendeweg, Bastiaan Ariëns Vogelaer.

Nov. 
wed. Jacob Ariëns Meerkerken.(deze pas Febr. 1661.)

22 Dec. 1660 
Pieter Jans Westdijk gewond door Jan Claes ......

Febr. 1661 
Ariën Cors. Potter gewond door Philip Corn.

Juni 1661 
Philip Corn. Schep (Schop?) Gijselbraak.
Crijn Bastiaans Binnenweg borg voor Corn. Damme Zijdervelt gijselbraak.

18-8-1661 
Willem Leenderts 2 jaar, zn. van Leendert Willems Grauwert verdronken.

30-8-1661 
Willempje Willems vr. van Claes Leenderts Greel gewond aan hoofd door Jan Jacobs Sestinge (?) die dronken was.

21-9-1661 
Leendert Jans 12 jaar, weeskint, besteed bij Corn. Corn. van der Heul (Hoeck?) Buijtesluijs dood onder voerboom. Enz.

16-2-1662 
Verdronken innocente en onnozele kint van Jan Corss. won. MHL dijk bij de Hofstede van Dijkgraaf Fonckert. Gevonden door Ariën Jans 'tVelt.

25-3-1662 
Gijselbraak Arij Thonis van der Waal won. onder de Group.

22-7-1662 
Vreemdeling, die zich verhangen heeft aan de derde wilgeboom aan dijk Land van Essche enz.

..-10-1662 
Gijselbraak Abraham Willems Molenaar.

..-12-1662 
Pieter Corn. knegt bij Blasius van Haarlem gewond ten huize van Marichie Ingens, Herbergierster Mookhoek door Arij Huijge Joris Mookh. in bijzijn van Damis Aerts en Aert Damis.

9-3-1663
Gevisiteert de wonden aan Meeuwis Leenderts Bergheijck, zijn vrouw Geertie Adrijaans en hun zoon Leendert Meeuwis Bergheijck hen toegebracht door Jacob Cornelis de zoon van Cornelis Corstiaans schoudt van Hendrik Ido Ambacht. Aanleiding: de dochter Lijsbeth Meeuwis Bergheijck is zwanger, zij diende bij schoudt Cornelis Corstiaans. Zijn zoon ontkende dat het kint van hem was.

21-3-1663 
Dirck Ariëns Meeldijk dood gevonden in het Maesse Nieuwland onder Claeswael door Leendert Wouters Zevenhuijzen, zijn knegt. Lag in de sloot bij Aart Joris van Driel, was onder zijn paard terecht gekomen.

..-7-1663 
Arijen Leenderts Jongkint doodelijk gewond op de Strijense Paardenmarkt.
(Laurens Coenraats Gillis heeft het gedaan met een rapier).

5-7-1663 
Gijselbraak Pieter Jans Westdijk borg voor Tonis Jans de groot.

..-10-1663 
Cent Cornelis Boer gewond door Jacob Corn. Sleeuwijck ten huize van
Cors Willems van den Endt.

..11-1663 
Crijn Willems Vrijlandt gewoond in de Group, nu leggende in de kerk Claeswael, overleden aan wonden. Attestatie van Claes Leenderts van der Sluijs. Hij was ten huize van Willem Dircks Oostendt, Clw. met bovengen. Vrijlandt, Maarten Jans Pons en Jacob Ingens Boeresteijn. Maarten Jans Pons is met Vrijlandt naar buiten gegaan in het slop. Daar had steekpartij plaats.

10-11-1663 
Willem Corn. Borger, kint van Cornelis Willems Borger en Maaijke Jans verdronken.

..-11-1663 
Gijselbraak Cent Wijters Jabaaij. Overleden. Geabondeerde boedel. De gerechtsbode Gijsbert Willems Vermaese koper van het huis.

..-2-1664 
Jan Joris out ca 3 jaar kint van Joris Marcelis won. Buijtesluijs verdronken.

..-2-1664 
Akte van curateele Maarten Jans Pons (wegens neerslaan Crijn Gerrits Vrijlandt (zie ..-11-1663)

..-6-1664 
Pieter de Meester gewond ten huijze van Johan Salomons Houckschewegh door Bastiaan Pieters Snaaijer.

..-6-1664 
Pieter Arijens, 3 jaar, kint van wed. Arijen Pieters Houck(wegh?) verdronken.

..-7-1664 
Op verzoek secr. SAP collecteur boedelcedulle Leendert Pieters Radesteijn en Lijsbeth Jacobs. Gijselbraak bevonden Cornelis Willems vd Endt, Gerrit Vliegendeweg, Boudewijn Jans Wolf en Jac. Pieters Waegemaecker.

10-10-1664 
Cornelis Hendricks Casteleijn gewond door Corn. Corn. Sneukelaar bij de hoek van het huis van Andries Corn. Breijdel genaamt Hof v. Hollant.

..-4-1665 
Arij Dircks Quartel won. Boenderswegje Nieuw Bon. dood in de sloot gevonden. Vorige avond in s'gravendeel geweest.

..-6-1665 
Gevonden het dode lichaam van Aert Gerrits bij de woning van Heer Snouck. Gewond door eene Cornelis Schout.

6-7-1665 
Wond bij Jan Ariëns Streefkerk is hem ten huize van Joost Wouters Raamsdonck toegebracht door Pieter Cornelis Gelder in presentie van Dirck en Arijen Joosten beide arrebeijders op de Hofstee van Arijen Potter in de Strijense Polder, Willem Andries en eenige anderen.

..-8-1665 
Wond aan de kin van Claes Adrijaans van Gamert uit het Land van Luijck ten huize van Bastiaan Leenderts CLW toegebracht door Jan Boer van Genderen land van Heusden met een brandewijnglassie.

..-8-1665 
Gijselbraak Gerrit Hendricks Vliegendeweg.

..-3-1666 
Gijselbraak Daniël Cartan, schoolmeester.
Idem Joris Jans den Hengst WMaas, molenaar (was gedagvaard door Cornelis Hermans Rijderkerk).

..-4-1666 
Cornelis Bastiaans Ghijsen sedert 2 jaar lich. gehandicapt, zwaarmoedig geworden. Jannichie Lauwerens, zijn vrouw ging linnen van de bleek halen, zij liet hem welgemoed achter met pijp in de mond. Bij terugkeer vond zij hem met doorgesneden keel.

3-7-1666 
Wouter Pieters (?) jm, knegt van Wouter Teunis van der Stouw. Dood. Is met de mestkar van de brug gevallen omtrent de woning van Corn. Wes(?)
Jongeman Nu.

..-7-1666 
Willem de Valois gewond ten huize van zijn schoonvader Jacob Jacobs Gastdijck. Is door Tonis buijrt (?) geslagen met een aarden kan in bijzijn van Meeuwis Dircks Swaenenburgh e.a.

13-7-1666 
Pieter Jans van Schelven, 4 jaar, zn. van Jan Isaacks van Schelven, chirurgijn, verdronken.

..-10-1666 
Lauweris Zegers coll. verpondingen.
Gijselbraak Maaij Eeuwits (?). Lijntie Gors., Aart Jacobs Cuijsemuijs.

..-11-1666 
Gijselbraak Jan Ariëns Sneep.

..-12-1666 
Gijselbraak Ariën Arijens Hordijck.

..-1-1667 
Gijselbraak Hendrick Bastiaans van den Houck.

..-3-1667 
Gijselbraak Arijen Huijgen van de Mookhoek, Leentie Aelberden Mookhoek, Abraham Aerden Mookhoek.

..-4-1667 
Jan Pouwels, kleermaker CHoek, gewond door Daniël Daniëls Maldegrom ten huize van Pieter Jans Dickhuijzen in presentie van Bastiaan Corn. Weda en Jan Aerden CHoek. Zij hebben een half vat bier op.

..-5-1667 
Gijselbraak Cent Cornelis Boer.

14-6-1667 
Isaak Hendriks Boot gewond door Jacob Jacobs Gastdijk thv. Cornelis Kieboom (Hof van Hollandt).

11-7-1667 
Dirck Dircks van Meeuwen dood, ten huize van Jan Ariëns Verdonck s'Gr. door eene Davit Slopschoe won. op de Hofstede Van de Heer Valee con Socijn (?) Wieldrecht.

..-8-1667 
Op verzoek van Corn. Jans Visser uit naam van zijn moeder gedagvaard Arijen Maartens, borg voor Jan Sneep.

..-7-1667 
Cornelis Ariëns Houcksewegh, 3 j., kint van Ariën Cornelis Houcksewegh, verdronken.

..-10-1667 
Covert Michiels van de Groot dood gestoken ten huize van Willem Melsse in de Wijck (?) straat door Jacob Pieters Lack.

..-12-1667 
Verzoek van Herreman Gerrits van Lier molenaar op de Coornmolen Str.
Gegijzeld Tonis Jacobs Coppe. Gijselbraak.

..-1-1668 
Dirrick Goossens gewond ten huize van Arij van Drongelen door Philip den diender na woordenwisseling.

13-1-1668 
Chirurgijn Isaak van Schelven Pu. Maaijke Pieters de Jong vr. v. Cornelis Leenderts van Es won. op de Hofstee van Paulus van Hellemont in Nieuw Bon. Schotwond. Cornelis Leenderts wilde nieuwe steen op roer zetten (Wond in dij, waaraan zij overlijdt). Getuige Trijntje Hendricks vr. van Heijndrick Cornelis Gout.

..-1-1668 
Gijselbraak Andries Ariëns Aertoom (uit Hof van Hollandt).

27-2-1668 
Gillis Jans Holman gewond ten huize van Arij van Drongelen door Lambert Aarts van Hout, Cleermaecker Str. Dronken. Zij hebben Laaij(?) en tockelbier gedronken.

..-5-1668 
Gijselbraak Tonis Willems Dwarswaart en de wed. van Hendrik Jans Bare.

19-5-1668 
Jacob Bastiaans Snel gewond door Huijbertie, vrouw van Jan Cornelis Buijsser ten huize van Joost Wouters Raamsdonck, omdat hij met haar railleerde in bijzijn van haar man. Zij heeft een aarden schotel naar zijn hooft gegooid. Een snee boven de neus tot op het bot.

..-6-1668 
Willem Jans 2 jaar, kint van Jan Teunis in waterput bij haven van s'Gr. verdronken. Moeder dacht dat kint bij grootmoeder was.

..-7-1668 
Annigje Cornelis, 5 j., kint van Cornelis Arijens en Pleuntje Cornelis verdronken.

..-7-1668 
Gijselbraak Jacob Imants lem.

..-8-1668 
Idem Cent Cornelis Boer.

29-7-1668 
Pieter Salomons Houckschewegh chirurgijn onderzoekt drie wonden bij Dirck Willems Ras, hem toegebracht door Aert Pieters Maeskant ten huize van Arijen Salomons.

29-12-1668 
Wond aan wenkbrauw bij Pieter Claes van Beeck, ten huize van Arjaantje Cors. door Andries Tonis Polderman in presentie van Mr. Pieter Salomons Houckschewegh en Inge Lauweris.

..-1-1669 
Nogmaals onderzoek om te zien of het oog beschadigd is.

..-3-1669 
Gijselbraak Pieter Gerrits Ewouts (?) en Jan Cornelis Buijsser.

..-4-1669 
Gijsbert Jacobs Hoffman gewond ten huize van Cornelis Kieboom, waart in de herberg Hof van Hollant door Willem Symons alias menseneter.
Gijsbert nam het op voor een andere persoon, bij wie Willem Symons de bef van zijn hals had getrokken.

..-4-1669 
Gerrit Gerrits Bos doodgebloed na steek in lies ten huize van Abraham Isaaks van der Stichel waart op s'Gr. Huijg Hendriks Cleermaker heeft het gedaan.

..-7-1669 
Cornelis Gerrits dood na verwonding toegebracht door Arij Cornelis Hordijk, genaamd Vonck, zn. van Maddeleentje waardin aan de Stougiesdijk.
Ten huize van Dirck Willems Oostendt herbergier. Kermis CLW. In presentie van Aart Coppe en Corn. Corn. Braynck.

..-11-1669 
Aerjaen Teunis ordinaris dienaar van justitie gewond t.h.v. Abraham Jans Timmerman Herbergier CLW. door Philip Salomons (?), mededienaar van justitie.

..-6-1669 
Teijnier Gerrits, 5 j., verdronken in de boomgaard van Symon Hendriks van Wijmel.

15-7-1669 
Gijselbraak Cornelis Cornelis Corsse.

27-7-1669 
Gijselbraak Cent Cornelis Boer.

30-7-1669 
Gerrit Hermans van der Lier, derdehalf jaar, verdronken in een sloot in Out Bon.

15-7-1669 
Huijg Ariëns, anderhalf jaar, zn. van Ariën Huijge Joris in sloot van Nieuw Bon. Moeder was bezig een hoofddoek te strijken.

..-7-1670 
Anthony Willems Besemer gewond. Heeft woorden gehad met Inge de Winter.

..-7-1670 
Cornelis Dircks Barendregt, 3 jaar, verdronken. Moeder Maaijke Cornelis wed. van Dirck Willems Barendregt. Kind verdronken ten huize van de grootmoeder de wed. Cornelis Claes Corndijcker.

..-7-1670 
Gijselbraak Cornelis Heijmans, Arijen Arijens Hordijk en Aelbert van Tricht.

..-10-1670 
Gijselbraak Andries Arijens Aertoom.

..-10-1670 
Jan van Donck door Franck Leenderts Jabaaij met een slagersbijl, terwijl ze bezig waren een beest te slachten, op de ringvinger van de rechterhand geslagen. Vinger in vijf stukken vermorzeld. Na overleg met enkele andere chirurgijns, in bijzijn van Schout en Schepenen wordt besloten vinger af te zetten "met voorzichtigheijd". Wordt gedaan door Petrus Braam Sr te Oud-Beijerland en Petrus Braam Jr. te Str.

..-12-1670 
Gijselbraak Cent Cornelis Boer.

6-4-1671 
Pieter Jans van der Veer gaande over het land van Cent Cornelis Boer met zijn vrouw en zijn dochter wordt aangevallen door Cent Cornelis Boer ter hoogte van het huis van Cornelis Joosten Verrijp aan de Middelste Kruisweg van nieuw Bon. Twee sneden in de kleren en in de hoed en in de handt.
Isaak Arijens Maesdam, zn. van Arijen Willems liep met Cent Cornelis Boer over het land. Ze kwamen bovengen. familie tegen.

Bewerking door: mevrouw H.J.W.J. Duyvendijk-van Drunen.