STARTPUNT
Golden Tulip Mastbosch Hotel, Burgemeester Kerstenslaan 20, Breda.

LENGTE
19 km, in te korten tot 15 km

BEREIKBAARHEID
Per openbaar vervoer: met de trein naar Breda, dan per treintaxi of per stads- of buurtbus naar Golden Tulip Hotel Mastbosch.

OV-reisinformatie: www.9292ov.nl of tel. 0900 - 9292.

Per auto:
Vanuit Utrecht: A27, afslag Breda/Bavel. Volg borden Mastbos/De Klokkenberg. Na de tunnel komen er stoplichten. Na stoplichten afslag Mastbos/De Klokkenberg. Onderaan de afrit linksaf, weg circa 500 meter vervolgen tot aan de bosrand. Vóór de bosrand rechtsaf, na 100 meter ligt Hotel Mastbosch aan uw rechterhand. U kunt tegenover het restaurant parkeren.

Vanuit Rotterdam: A16, afslag Breda/Rijsbergen, daarna afslag Mastbos/De Klokkenberg. Onderaan de afrit rechtsaf, weg 500 meter vervolgen tot aan de bosrand. Vóór de bosrand rechtsaf, na ongeveer 100 meter ligt Hotel Mastbosch aan uw rechterhand. U kunt tegenover het restaurant parkeren.

In het natuurgebied ten zuiden van Breda zette boswachter Sonja Vrijenhoek een wandelroute uit.

De boswachter glundert als ze tussen twee houten ridders door het speelbos Boeverijen binnenloopt. Tussen de bomen schemeren hutten, bouwsels, touwladders; kinderen kunnen zich hier uitleven. Het speelbos ligt in het Mastbos, waarvoor in 1515 de eerste boom werd geplant. Veel eiken en veel dennen.

,,Niemand weet zeker hoe het Mastbos aan zijn naam is gekomen,'' vertelt boswachter Sonja Vrijenhoek. ,,Misschien van de 'mast', de eikels die de varkens in het bos aten, maar het kan ook komen van de dennen die de Spanjaarden gebruikten voor de masten van hun schepen.

,,Hoe dan ook, er staan zeer veel verschillende soorten bomen die in de herfst prachtig kleuren. En omdat het zo'n oud bos is, met veel boomholten en dood hout, heb je ook kans om een zwarte specht te zien. Hij zoekt zijn voedsel vooral in de onderste meters van staande dode bomen en is daar zo druk mee dat hij niet let op wandelaar.''

Het Mastbos loopt af naar het dal van de Mark. Een forse beek die in 1969 vrijwel geheel werd rechtgetrokken. Vrijenhoek: ,,Na veel overleg met het Waterschap, de Landinrichtingsdienst en instellingen van de provincie Noord-Brabant is de afgelopen jaren hard gewerkt. De Mark heeft zijn oude loop weer teruggekregen. Het oogt alweer als een echt Brabants dal met vochtige hooilanden en een slingerende beek.''

Net als het Mastbos is ook het Ulvenhoutse Bos aan de oostkant van de Mark een van de eerste bossen die Staatsbosbeheer, ruim een eeuw geleden, bij zijn oprichting in beheer kreeg. ,,Het Ulvenhoutse Bos is een vochtig bos met varens en veel verschillende loofbomen,'' vervolgt Sonja.

,,Het leem in de ondergrond houdt namelijk veel vocht vast. Het huidige Ulvenhoutse Bos ligt op een duizend jaar oude bosgroeiplaats. Eén stuk wordt nu gebruikt om te zien wat er vroeger in een natuurlijk bos groeide. Je ziet daar de geschiedenis van de Nederlandse bosontwikkeling.''

1. KASTEEL BOUVIGNE
Vanuit het Mastbosch hotel steekt u de weg over, de Huisdreef in. Meteen linksaf over bruggetje, bospad rechtdoor tot asfaltweg. Linksaf langs asfaltweg tot zo'n 100 meter vóór kasteel Bouvigne.

Het kasteel ligt als een vierkant blok in zijn gracht, met prachtige stijltuinen als decor. Begin veertiende eeuw begon hier het ontginnen van bos om op de vruchtbare grond van het beekdal ruimte te maken voor boerderijen. Sommige boerderijen groeiden uit tot landgoederen met pachthoeven, zoals Bouvigne. De hoofdhoeve kreeg soms een 'steenen camer' of 'hooghuis', dat zich later ontwikkelde tot een kasteel of buitenplaats.

Het kasteel is in de zeventiende eeuw gebouwd en was eigendom van het Huis van Oranje Nassau. Momenteel is het in gebruik bij het hoogheemraadschap van West-Brabant. De Franse, Engelse en Duitse tuin van het kasteel zijn op werkdagen van 9-16 uur gratis toegankelijk voor bezoekers.

2. SPEELBOS
Tussen de twee houten ridders door rechtsaf: grasveld op richting bosrand. Bij bosrand linksaf, over grasbaan naar het einde. Rechtsaf bruggetje over, dan linksaf. Greppel oversteken en rechtsaf over zandpad. Bij kruising met brede zandbaan linksaf langs een aantal boombeelden.

In de rijen eikenbomen langs deze brede laan staan opvallende houten beelden, die nog in de grond wortelen. Het zijn stammen van de vroegere laanbomen. Verschillende mensen hebben zo'n boom geadopteerd en hebben een beeldhouwer opdracht gegeven er hun verhaal in uit te kappen.

Eerste weg rechtsaf, en na 700 meter langs een ven. Daarna linksaf naar ANWB paddestoel 22622. Hier linksaf (richting Rijsbergen); na 50 meter haaks rechtsaf over Heldreef, die u circa 800 meter volgt.

Bij twee kruisingen met brede zandbanen gaat u rechtdoor, daarna eerste weg linksaf langs het Visven (zie infobord aan rechterhand) en door het bos tot T-splitsing. Hier linksaf (blauwe route), eerste weg linksaf (blauw), blauw volgen tot T-splitsing, daar rechtsaf. Bij tweede kruising rechtsaf ('Aa of Weerijsroute').

Op zessprong rechtdoor naar café restaurant Huis Den Deijl dat aan het eind van het pad opdoemt. Huis Den Deijl is geopend op dinsdag t/m zondag vanaf 11 uur.

Op de verharde weg linksaf, na 50 meter weer linksaf, bospad. Dan eerste weg linksaf en direct rechtsaf bruggetje over, ga rechtdoor waar het pad zich verbreedt (houd paaltjes en heide aan rechterhand). Op driesprong links aanhouden.

Op T-splitsing rechtsaf en direct linksaf. Bij eerste kruising linksaf, naar rotonde met enorme beuk die percelen scheidt. Bij deze rotonde rechtsaf. Circa 600 m verderop linksaf tegenover een gebeeldhouwde boomstam met 'kroon'. Halverwege deze laan ziet u links en rechts het pas herstelde Turfven.

3. KOGELVANGER
Op T-splitsing rechtsaf, pad vervolgen langs een gracht, de zogenaamde Houtvijver. Achter de Houtvijver ligt een hoge aardwal: dat is de Kogelvanger, die heel wat fluitende kogels heeft gesmoord toen het gebied daarachter nog een militair oefenterrein was.

De Houtvijver wordt gebruikt voor het 'inwateren' van boomstammen. De dikste stammen van dennen of eiken worden gekapt en in de vijver gegooid en blijven daar één tot twee jaar drijven. Door het 'wateren' trekt het hout niet krom en kunnen insecten de stam niet aantasten. In het water van de vijver leven verschillende soorten libellen, kikkers en salamanders.

Bij T-splitsing linksaf op asfalt-weg (langs gedenksteen). Vlak vóór restaurant De Kogelvanger rechtsaf richting Ulvenhout. Over de Reeptiend, dwars door het dal van de Mark naar de rand van Ulvenhout (ANWB-paddenstoel 23217). Daar rechtsaf en eerste weg linksaf (Mgr. van Hooijdonkstraat). Op kruising rechtdoor en bij T-splitsing linksaf (Dorpstraat).

·         Inkortmogelijkheid: hierna Dorpstraat blijven volgen, bij rotonde rechtdoor naar Bieberg. Vervolg route bij **)

Eerste weg rechtsaf (Annevillelaan). Dan eerste zijweg linksaf (Julianalaan) en eerste afslag rechtsaf (Bosrand). Bij kruising met Sparrenlaan rechtdoor. Tegenover huisnummer 10 gaat u linksaf over een smal bospad het Ulvenhoutse Bos in.

Op T-splitsing met asfaltweg rechtsaf. Na 50 m het pad linksaf (bruggetje over). Bij kruising met breed pad rechtdoor, bruggetje over. Hier rechts aanhouden. Op volgende T-splitsing linksaf.

4. HOEFIJZERVEN
Bij volgende T-splitsing rechtsaf langs Hoefijzerven. Ook het Hoefijzerven werd gebruikt om stammen in te wateren. Aan de overkant ziet u een smal schiereiland dat zich aan het eind tot een cirkel verbreedt.

Het is al lang een raadsel wat precies de functie was van dit eiland. Wellicht was het een keerpunt voor het forse trekpaard, nadat het de boomstammen in de vijver had getrokken.

Bij T-splitsing linksaf over verhard fietspad. Langs ANWB-paddenstoel 20824 richting Gilze komt u bij De Fazanterie (horeca). Circa 50 meter verderop linksaf (over bruggetje) het bos in. Volg de rode paaltjes tot de asfaltweg (Huisdreef), daar verlaat u de rode route en gaat rechtsaf.

5. ULVENHOUTSE BOS
Het Ulvenhoutse Bos is een nat bos. In dit gedeelte staan de bomen en struiken soms helemaal in het water. Dit bosmoeras is de oorspronkelijke landschapsvorm die hier al eeuwen voorkomt en ook in deze staat behouden wordt. De drassige, leemachtige grond is niet begaanbaar.

Neem het eerste pad linksaf, volg bordje Natuurpad (en rode paaltjes). U komt uit op een breed ruiterpad (paaltjes met wit hoefijzer), u gaat hier rechtsaf (rode route). Eerste pad rechtsaf (verhard fietspad; rood gaat hier linksaf). Bij ANWB-paddenstoel 23536 linksaf, langs asfaltweg. Bij rotonde rechtsaf naar het gehucht Bieberg.

**) Achter restaurant De Bieberg linksaf, over Bieberglaan tot de stuw in de Mark. Voor de stuw rechtsaf langs het water. In de boerderij aan de overkant van de Mark, is het kantoor van Staatsbosbeheer Breda gevestigd.

6. GINNEKEN
U loopt door tot aan de huizen van Ginneken. Hier linksaf langs asfaltweg (Raadhuisstraat). Ginneken bestaat minstens 760 jaar. Eerst als dorpje, vanaf 1814 als zelfstandige gemeente en sinds 1 januari 1942 als onderdeel van de stad Breda.

In de eerste helft van de vorige eeuw verlieten veel welgestelde inwoners van Breda de drukke stad en kwamen naar Ginneken. In het ongekend mooie decor met zicht op rivier de Mark en tussen eeuwenoude bossen in bouwden zij riante, niet-dorpse huizen. Het onregelmatige driehoekige dorpsplein is ontstaan als middelpunt van boerenbedrijven, vanwaar veedreven en lokale verbindingswegen naar het omringende land uitwaaierden.

De Raadhuisstraat circa 500 meter volgen, dan linksaf Ginnekenmarkt, een driehoekig plein. Voorbij het sfeervolle café Boerke Verschuren rechtsaf over Duivelsbruglaan. U passeert de Duivelsbrug over de Mark en vervolgt de Duivelsbruglaan rechtdoor op trottoir langs de huizen (Bouvignelaan negeren).

Bij de eerste zebra op het grote kruispunt steekt u over naar het Mastbos, maar gaat niet het bospad in. Vóór het bankje rechtsaf, via de bosrand terug naar hotel Mastbosch.