Hubble meet de massa van Sirius B

Astronomen zijn er in geslaag om met behulp van de Hubble ruimtetelescoop de massa te meten van Sirius B, de compagnon van de helderste ster aan de hemel, Sirius. In 1862 werd deze metgezel van Sirius A, die ook wel de Hondsster wordt genoemd, visueel ontdekt. Het bestaan van Sirius B was eerder al, in 1844, door de astronoom Bessel geopperd op basis van de schommelingen in de baan van Sirius A. Sirius B is zo'n 10.000 maal zwakker in lichtkracht dan Sirius A en daarom duurde het ook zo lang voordat de ster werd ontdekt. Sirius B is een witte dwerg, een compacte ster zo groot ongeveer als de Aarde, die ontstaat als een ster ter grootte van de zon aan het einde van z'n actieve leven als z'n brandstof heeft verbrand en de kern overblijft als een lichtzwak, compact object. Uit metingen aan het licht van Sirius B hebben astronomen een massa van 98% van de zonsmassa afgeleid. Zij deden dit door te kijken hoeveel moeite het licht heeft om van Sirius B af te komen. Door de hoge dichtheid is de zwaartekracht van Sirius B erg groot en daardoor verliest licht iets van z'n energie als het de witte dwerg verlaat. Dit energieverlies kan als roodverschuiving gemeten worden en dat levert een aanwijzing op voor de massa. Het zwaartekrachtsveld van Sirius B is 350.000 maal zo groot als dat van de Aarde! Een mens met een gewicht van 68 kg zou op Sirius B 25 miljoen kg wegen. Met Hubble werden ook de diameter en de oppervlaktetemperatuur van Sirius B nauwkeurig gemeten: 12.000 km respectievelijk 25.000 graden C. Sirius A en B staan op 8,6 lichtjaar afstand van de Aarde. In het Britse vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society van 13 december 2005 verschijnt een artikel over de metingen aan Sirius B. Op de foto is Sirius A de heldere ster, terwijl Sirius B het zwakke stipje linksonder is.