2e begeleider Poolster voor het eerst waargenomen

Astronomen zijn er in geslaagd om met de Hubble ruimtetelescoop voor het eerst de tweede begeleider van Polaris Aa, beter bekend als de Poolster, waar te nemen. Dit werd bekendgemaakt door een groepje astronomen van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics op de 207e bijeenkomst van de American Astronomical Society in Washington DC op 9 januari 2006. In 1780 werd door William Herschel de eerste begeleider van Polaris Aa ontdekt, Polaris B genaamd. In kleine telescopen is deze begeleider gemakkelijk te zien. Polaris Aa heeft echter ook nog een andere begeleider, zo werd afgeleid uit schommelingen in de beweging van Polaris Aa. Door het uiterste uit de Hubble Space telescope (HST) te persen is men er in geslaagd om Polaris Ab, zoals de tweede begeleider genoemd wordt, te zien. Probleem van Polaris Ab is dat deze veel dichterbij Polaris A staat dan Polaris B. De afstand tussen Aa en B bedraagt 386 miljard km, terwijl Aa en Ab 'slechts' 3,2 miljard km van elkaar af staan. Daar komt bij dat Polaris Aa een superreus is, zo'n 2.000 keer helderder dan de Zon, terwijl Polaris Ab vergelijkbaar is met de Zon. De kleine begeleider werd tot nu toe dus overstraald door z'n grote buurman. Met de HST heeft men Polaris Ab dan toch eindelijk gezien, op 0,2 boogseconde afstand. Het drievoudige stersysteem staat op een afstand van 430 lichtjaren van ons vandaan. Polaris Ab draait in 30 jaar tijd rondjes om Polaris Aa. Door verdere waarnemingen hoopt men meer gegevens te krijgen over de massa van Polaris Aa, want deze ster is de meest nabije Cepheïde. Dat zijn veranderlijke sterren die als kandelaars worden gebruikt om de afstanden te bepalen van andere sterrenstelsels.
Een nauwkeuriger bepaling van de massa van Polaris kan daarom een exacter gebruik van Cepheïden als afstandsbepalers opleveren. Zo, ik ga buiten ook maar eens kijken of ik Polaris Ab waar kan nemen. Morgen horen jullie meer van mij.

Op de bovenste foto is Polaris Ab het kleine stipje rechtsonder van Polaris A. Op de foto hiernaast is het complete systeem te zien. Bron: HST