GROEN  IN  OEGSTGEEST  


 
  Klein, groot en speciaal groen in Oegstgeest
 
  Groen aan de grenzen van Oegstgeest  
 
  Bijzondere bomen  
 
  Wandelen door het groen  
 
 
 


KLEIN, GROOT EN SPECIAAL GROEN 


   Klein groen  (parken)  
 
Hendrik Kraemerpark [1]
Hofbrouckerpark [2]
Irispark [3]
F.B.Holzpark [4]
Jan Wilspark [5]
Mien Ruyspark [6]
Jan David Zocherpark [7]
Wijkpark Poelgeest [8]
Park Landskroon [9]
  Speciaal groen
 
Vlindertuin [10]
Kruidentuin [11]
 
  Groot groen
 
Endegeest [12]
Rhijngeest [13]
Bos van Wyckerslooth [14]
Oud-Poelgeest [15]
Klinkenbergerplas [16]
 




.
  Klein groen (parken)  

Hendrik Kramerpark [1]
Een wat verscholen parkgebiedje met aardige doorsteek op het terrein van het voormalige Zendingshuis.
U vindt een ingang zowel aan de Gevertstraat als aan de Kempenaerstraat.
Het meest noordelijke gedeelte is helaas niet vrij toegankelijk.
In het park staat een bijzondere boom, een 18 m. hoge zilveresdoorn (Acer saccharinum), een statige boom met een golvende kroonvorm vanwege de wat afhangende takken.

Hofbrouckerpark [2]
Klein maar sierlijk park met enkele voorzieningen voor de jeugd waaronder een skatebaan en een bescheiden speeltuin. Mooie waterpartij met rhododendrons.
Niet zo lang geleden zijn er enige nieuwe bomen geplant. De meest in het oogspringende verandering is de rij amberbomen langs de sloot aan de zuidkant van de Hofbrouckerlaan.
 
Irispark
Hofbrouckerpark  Irispark met figuur en molen
Irispark [3]
In 2006 heringericht park. In het ontwerp is de plaats van de historische Oudenhof symbolisch weergegeven, een versterkt huis dat eertijds omgeven was door drie ringvormige omwallingen met een sloot er tussen. Op het hoogste punt van de glooing staat een groot uitgevallen moderne sculptuur: "De verhalenverteller". Deze is omgeven door een krans van hoogopgaande iepen.
Aan de rand bevindt zich de Oudenhofpoldermolen, een wipwatermolen uit ca. 1783, gebouwd ter bemaling van de toen noordwestelijk van het toenmalige dorp gelegen polder. In 1988 werd de molen gerestaureerd.
Vanuit de biblioteek heeft u een goed uitzicht op het park. Een informatiebord aldaar geeft uitleg over de geschiedenis van de Oude Hof.
 
J.B.Holtzpark [4]
Klein weinig interessant parkje bij de scholen aan de Zuidkant van Haaswijk met een bescheiden speeltuin. Er staat wel een bijzondere boom in dit parkje: de Kaukasische vleugelnoot.

Jan Wilspark ("Hoogspanningspark")  [5]
Dank zij de hoogspanningsmasten beschikt Haaswijk over een fraai aangelegde en langgerekte groenstrook waarin en waarlangs het verrassend wandelen is. Mooie groepen heesters en kleine bomen worden afgewisseld met aardige waterpartijen.
 
Jan Wilspark Hofbrouckerpark David-Jan Zocherpark 

Mien Ruyspark [6]
Klein parkje in het noorden van Haaswijk, genoemd naar de bekende pionierster op het gebied van tuinaanleg die al actief was in de dertigerjaren van de vorige eeuw.
Het park is streng geometrisch van ontwerp met een opvallende geometrische figuur in het centrum.

Jan David Zocherpark [7]
Klein parkje in de uiterste noordwestpunt van Haaswijk, grenzend aan de Haarlemmertrekvaart en het bedrijventerrein.
Terp met kleine waterpartij en skatebaan. Enkele oude bewaard gebleven waterlopen zijn als waterpartijen terug te vinden.

Wijkpark Poelgeest [8]
Nauwelijks een park te noemen groenstrook tussen de huizen van Poelgeest. Had mooi kunnen aansluiten bij de aansluitende 'vogelpolders' maar helaas worden er 'kasteeltorens' tussen gebouwd.

Landskroon [9]
Ruim vrij recent aangelegd park (2011) in de wijk Nieuw Rhijngeest, gekenmerkt onder andere door de archeologische waarde van het terrein en de motivatie achter de gekozen bomen. Zo staan er knotwilgen geplant langs het Duifhuislaantje en vleugelnoten langs het fietspad. Ook is er de speciale Amaliaboom, een koningslinde die ter gelegenheid van de geboorte van prinses Amalia werd geplant.
 


  Speciaal groen  

De vlindertuin [10]
Een kleine groep burgers heeft in 2005 het initiatief voor deze tuin op de hoek van de Tromplaan en de Admiraal de Ruyterlaan genomen. De vlindertuin is beplant met rijk bloeiende planten en struiken die voor vlinders en andere insecten (bijv. bijen, hommels en zweefvliegen) aantrekkelijk zijn. De planten zijn zo gekozen dat er van het vroege voorjaar tot in het late najaar bloeiende planten aanwezig zijn. Een kleine greep uit de aangeplante soorten:
 
  • Astilbe
  • Deutzia
  • Duizendblad (Achillea)
  • Guldenroede (Solidago)
  • Klimop (Hedera)
  • Lavendel (Lavendula)
  • Ooievaarsbek (Geranium)
  • Salvia
  • Vetblad (Sedum)
  • Vlinderstruik (Buddleja)
  •  

    Dagpauwoog Kleine vos Oranje zandoogje
    Dagpauwoog Kleine vos Oranje zandoogje

    Kruidenpluktuin [11]
    - Een bijzondere kruidenpluktuin aan de Irislaan waar iedereen mag plukken voor eigen gebruik. U kunt er gerusst een paar blaadjes salie, rosemarijn of dragon komen ophalen.
    Het idee voor deze kruidentuin onstond in 2010. Dat was het Jaar van de Biodiversiteit. Het MEC won toen 500 euro voor een voorstel in de prijsvraag "Wilde Weelde" van de gemeente Leiden, Naturalis en de Milieudienst West-Holland. In 2014 werden voor het eerst bloembollen geplant, afkomstig uit de collectie van historische rassen van Jan Piet Tijssen.
    Nu, in 2018, is de tuin aardig volgroeid en een niet meer weg te denken groene aanvulling van het winkelcentrum aan de Lange Voort.



      Groot groen Oegstgeest (o.a. buitenplaatsen) 

    Endegeest [12]
    Het onlangs fraai gerestaureerde kasteel Endegeest is gelegen in een gedeeltelijk vrij toegankelijk bos- en weidegebied. De gemeente Leiden is bezig met de aanleg van een wandelpad richting Nieuweroord / Wassenaarseweg waardoor het gebied wordt opgenomen in een wandelroute van Oegstgeest naar Leiden.
    Het landgoed ligt binnen de gemeentegrenzen van Oegstgeest maar is eigendom van de gemeente Leiden.
     

    Rhijngeest en Raadhuisgebied [13]
    Van dat oorspronkelijke landgoed is alleen het koetshuis annex koetsierswoning overgebleven. Het huis Rhijngeest aan de Rhijngeesterstraatweg is een vroeg 19e eeuws landhuis, opgetrokken in Indische stijl, getuige de tot aan de grond reikende terras- en balkondeuren op de begane grond en eerste verdieping en het ruime aan drie zijden omgaande balkon.
    Aan de noordzijde van het terrein werd rond 1900 een sanatorium voor zenuwlijders gebouwd (de 'Jelgersmakliniek', thans Raadhuis). De ontwerper liet zich inspireren door de chaletstijl uit Zwitserland, dat in die tijd bekend stond als gezond. Er zijn vele balkonnetjes en veranda's, waar elementen uit de Jugendstil aan zijn toegevoegd. De bereomde psychiater Siegmund Freud is er ooit nog een kijkje komen nemen.
    Het parkgedeelte is een restant van een door recente bebouwing gekrompen veel groter gebied. Door de verschillende grondsoorten is de verscheidenheid aan planten en dieren nog steeds groot. De paden zijn geschikt voor rolstoelers. Een korte wandelroute vindt u op de site van de stichting 'Het Zuid-Hollandschap' die het terrein in beheer heeft.
     
    IJskelder drakenbrug drakenbrug
    Kasteel Endegeest met ijskelder De Drakenbrug in Rhijngeest Stinzenplant Boshyacint

    Bos van Wyckerslooth [14]
    Veel oud geboomte met een monument ter nagedachtenis van de gevallenen.
    Klein Curium: herenhuis van de voormalige buitenplaats Duinzicht; langgerekt gebouw uit verschillende perioden, voorgevel 18e eeuws. Eeuwenlang was hier een recht op vrij uitzicht op de duinen. Vandaar ook de naam van het er naast gelegen voormalige klooster 'Duinzicht'.
    Zoals al de buitenplaatsen van Oegstgeest liggen het Bos van Wijckersloot met Duinzicht en Klein Curium op een van de oude duinruggen, Op enkele plekken piekt de zandgrond er nog steeds wat doorheen waardoor het terrein nog iets van een relief vertoont.

    Oud-Poelgeest [15]
    Aan het begin van de 13e eeuw stond hier reeds een vierkante toren met voorburcht, aan drie zijden omgeven door een slotgracht met aan de achterzijde een vijverpartij. De versierde hardstenen put dateert uit 1550 (!). In 1573 werd het kasteel verwoest en rond 1660 in de huidige classistische stijl weer opgebouwd. De twee kasteeltorentjes, het koetshuis met paardenstal en het neogotische torentje zijn in de 19e eeuw toegevoegd.
    Een beroemde bewoner was de in heel Europa bekende medicus en bioloog Herman Boerhaave. Aan de noordzijde van het kasteel zou naast het pad nog een overblijfsel te vinden zijn van een tulpenboom (Liriodendron) die uit de tijd van Boerhaave stamt.
     
    oud-poelgeest put
    Kasteel Oud-Poelgeest De waterput uit 1550 Pad naar de Leidse Heemtuin

    Het park is in het vroege voorjaar rijk aan stinzeplanten waaronder bosanemoon en helmbloem, even later gevolgd door boshyacint en daslook. Vanuit het kasteelterrein voert een pad langs de ijsbaan naar de Leidse Heemtuin.
    Het kasteel lag op een strategische plaats, aan de rand van de oude duinrug van de Warmonderweg/Abspelweg maar ook in de nabijheid van het water en zo destijds goeg bereikbaar vanuit Leiden. De put uit 1550 (!) hoefde niet diep te zijn, het zand zit vrij dicht aan de oppervlakte.

    Klinkenbergerplas [16]
    In 2018 werd een grondige herinrichting afgerond die van de oorspronkelijk zandwinningsputten een aantrekkelijk recreatiegebied moet maken. Er zijn veel bomen en struiken aangeplant . Het is nog wel even wachten of al het nieuwe groen aanslaat, Ook rond de kleine plas zijn nu enkele wandelpaden aangelegd.
    Vanuit het verharde wandelpad rond de grote plas is een doorsteek naar Warmond mogelijk.
    De grote kunstmatige hoogteverschillen in het gebied maken het gebied op zijn maniier aantrekkelijk voor de bezoekers. De recreatie is geconcenreerd een de zuidleijke kant waar een grote ligweide en een surfstrand.
    Biologisch interessant zijn de opgeboude 'muur' voor oeverzwaluwen bij de ingang van de kleine plas en de duizenden smienten die in in het koude seizoen de grote plas als overwinteringsplaats benutten.
     
    Klinkenbergerplas
    Oeverzwaluwenwand Klinkenbergerplas in de winter Smienten (wintergasten)



     

    GROEN AAN DE GRENZEN VAN OEGSTGEEST

      Leidse Hout, Leiden [17]
    Heempark, Leiden [18]
    Bos van Bosman, Leiden [19]
    Hennepoel/Veerpolder, Warmond [20]
     
      (voor de nummering zie de kaart hierboven)

    Leidse Hout, Leiden [17]
    Oudste groenvoorziening in de regio welke in 1926 in de toenmalige crisistijd als werkverschaffingsproject werd aangelegd. Leidse hout Het park werd opgezet op basis van het oorspronkelijke slotenbestand (zie de zwarte lijnen in de figuur). De beplanting was sober.
    Het gedeelte vanaf de hertenweide tot aan de grote speelweide heeft rivierklei (van de Oude Rijn) als ondergrond. In het meer noordelijke gedeelte, tegen de Warmonderweg aan zit meer zand in de bodem vanwege de aanwezigheid van de oude duinwal in de ondergrond.
    De huidige beplanting met bomen dateert van na de tweede wereldoorlog (in 1944 zijn de meest bomen in Leidse en Oegstgeester kachels opgestookt). Aan de zuidzijde bevindt zich een hertenweide en een theehuis.
    In de lente laat dit verschil zich nog altijd goed aftekenen aan de planten die er groeien. In het kleigedeelte vinden we onder de bomen prachtig bloeiende en riekende daslookvelden en veel fluitekruid terwijl in het meer zandige gedeelte juist planten als boshyacinth en bosanemoon te bewonderen zijn. Op enkele plaatsen is hier tegenwoordig ook muskuskruid te vinden.
    Vlak tegen Warmonderweg markeert een rechte eikenlaan de plaats van de oude weg van Leiden naar Warmond.

    Heempark Leiden [18]
    Op een, in de oorspronkelijke uiterwaarden van het riviertje de Mare gelegen terrein, liet de gemeente Leiden in 1959 een heempark aanlegen. Ondanks zijn geringe afmetingen herbergt het heempark een veelheid aan planten, heesters en bomen (en vogels).
    Het heempark is tegenwoordig doorlopend geopend. Het park is bovendien, met het gereed komen van een nieuw wandelpad vanaf Oud Poelgeest langs de Oegstgeesterweg vanuit Oegstgeest, ook veel beter bereikbaar geworden .

    Bos van Bosman, Leiden [19]
    Oud bosgebied grenzend aan de Leidse Vogelwijk en de Wassenaarseweg met aardige waterpartij.
    Te bereiken o.a. vanuit het buiten Endegeest via een nieuw aangelegd wandelpad en het Pomonapad achter het nieuwe Zeehospitium. Het gedeelte rond de nieuwbouw op het voormalige asielzoekerscentrum is niet toegankelijk.

    Klaas Hennepoelpolder en Veerpolder [20]
    Vooraan zijn basins aangebracht waarin het regenwater uit de wijk Poelgeest wordt gezuiverd alvorens het weer wordt teruggevoerd naar de watertjes van de wijk..
    Molen 't Poeltje: poldermolen (grondzeiler) uit 1787, gebouwd ter bemaling van de Klaas Hennepoelpolder en tot 1924 in bedrijf. Daarna is het molentje in verval geraakt en stond er jaren lang armmoedig bij. Maar onlangs is het Poeltje geheel gerestaureerd en in juni 2006 weer in gebruik genomen.
     



    ENKELE BIJZONDERE BOMEN


    Het meest opvallende groen op de grond wordt gevormd door de bomen. Er zijn een aantal bijzondere exemplaren in Oegstgeest te vinden die hetzij om hun ouderdom, afmeting of zeldzaamheid hier het vermelden waard zijn. Het zal niet verbazen dat de oudste bomen veelal te vinden zijn op de grote landgoederen op of nabij de oude duinruggen, daar waar de ondergrond stevig en zanderig is. Dat er in Oegstgeest geen bomen ouder dan 450 jaar te vinden zijn heeft alles te maken met de 80-jarige oorlog toen er rondom Leiden een vrij schutsveld moest worden aangehouden. Pas na de vrede van Munster konden landgoedeigenaren weer denken aan herbe plantingen.
     
    - Grote linde vóór kasteel Endegeest, hoogte ca 20,50 m, omtrek 5,70 m, geplant rond 1650.
    - Zilveresdoorn in het Hendrik Kraemerpark, hoogte ca.17 m., omtrek ca. 3,60 m, geplant rond 1700.
    - Bruine beuk in de tuin van de Beukenhof, stamomtrek 4,40 m, hoogte 15,60 m, geplant rond 1820..
    - Tulpenboom geplant door Boerhaave in 1736, omgewaaid in 1954, vanuit oude wortels weer opgekomen

    Majestueuze linde, +/- 1650
    (Kasteel Endegeest)
    vijf stammige Zilveresdoorn
    ca 1700 (H.Kraemerpark)
    Bruine Beuk
    ca 1820 (Beukenhof)

    De afmetingen van de bomen zijn (afgerond) ontleend aan de site 'Monumentaltrees' (Oegstgeest)




    WANDELEN DOOR OEGSTGEEST (MEC)


    Negen ommetjes
    Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Milieu Educatiecentrum Oegstgeest (MEC) in 2015 zijn negen Oegstgeester Ommetjes beschreven en op een wandelkaart gezet. De wandelingen zijn gebaseerd op de maandelijkse publiekswandelingen en fietstochten die door het Milieu Educatiecentrum van Oegstgeest werden gehouden. Ze zijn tussen 0,9 en 3,9 kilometer lang.
     
    U vindt de uit te printen locatiekaartjes en beschrijvingen op de site van het
    MEC Oegstgeest
     
    De volgende Ommetjes zijn beschikbaar:
     
  • Oud-Poelgeest
  • Natuurgebied Polders van Oegstgeest
  • Klinkenbergerplas
  • Krekenpad Haaswijk en Groene Kerkje
  • Waterwegen van Oegstgeest
  • Pastoorswetering en Bos van Wijckerslooth
  • Rhijngeest
  • Endegeest en Landje van Bremmer
  • Leidse Hout



  •   © am.siebers (2014, 2019) naar begin van deze pagina -