Wega niet zo standaard als men dacht

De op een na helderste ster aan de noordelijke sterrenhemel, Wega, blijkt niet zo'n standaardster te zijn als men voorheen dacht. Uit onderzoek van een groep astronomen onder leiding van D.M.Peterson (Stony Brook Universiteit in New York) blijkt dat Wega een zeer snel ronddraaiende ster is. De draaias wijst zo goed als recht naar de aarde, dus daarom is deze rotatie nooit eerder opgemerkt. Wega, de 2,11 zonsmassa's zware hoofdster van het sterrenbeeld Lier en spectraaltype A, was altijd een standaardster, die voor diverse calibraties werd gebruikt. Onder andere voor fotometrische waarnemingen. Ook stond Wega model voor het testen en ontwikkelen van ideeën over steratmosferen en het binnenste van sterren. Tenslotte fungeerde Wega ook als archetype van sterren die omgeven zijn met een schijf van stof, overblijfsel van de interstellaire wolk waar Wega ooit uit ontstaan is.
De rotatiesnelheid van Wega blijkt zeer hoog te zijn, namelijk 93% van de snelheid die nodig is om Wega geheel uiteen te laten vallen. Een iets hogere snelheid zou dus het einde betekenen van Wega! De leeftijdsschatting van Wega is door de rotatiewaarnemingen verhoogd van 350 miljoen jaar naar zo'n 572 miljoen jaar. Het figuur hierboven laat als kruisje de gezichtlijn vanaf de aarde zien. Dit punt is 4,5 graden verwijderd van de werkelijke pool van Wega. De temperatuur aan de pool is 10.000 kelvin, aan de evenaar van 7.600 Kelvin.
De ontdekking van Peterson en z'n collega's is vandaag (13 april) verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De redactie van Nature was zo vriendelijk het complete artikel voor noppes op internet te plaatsen (Nature 13 april 2006) Kijk, dat zien we graag. Nou zat ik overigens zojuist ook nog even op Wikipedia te zoeken naar wat info over Wega en wat blijkt: dat idee dat Wega's pool recht naar ons wijst was al eerder bekend. Alleen die hoge rotatiesnelheid is nieuw. Het is maar dat u het weet.