Nu ook al amateur-satellietopnamen?

De laatste jaren was ik er al gewend aan geraakt dat in astro-glossy tijdschriften zoals Astronomy en Sky & Telescope amateurs foto's publiceerden die je vroeger alleen toeschreef aan astronomen die werkten op Mount Palomar of op Pic de Midi. Supergave foto's dus die de schoonheid van de sterrenhemel in volle glorie laten zien.
Maar afgelopen zaterdag zag ik dat er weer een nieuw hoofdstuk is toegevoegd aan de mogelijkheden van amateurs: satellietopnamen!! Nou ja, niet echt opnamen met een satelliet, maar wel met een heliumgevulde ballon. De resultaten zijn in ieder geval adembenemend (zie hierboven, genomen vanaf 25 km hoogte) en ze zouden genomen kùnnen zijn vanuit de Space Shuttle. Eén van die amateurs is Paul Verhage, leraar in Idaho, Verenigde Staten, met vast en zeker Nederlandse voorouders. Er zijn in de VS zo'n 200 amateurs die zich met deze 'tak van sport' bezig houden.
In zijn vrije tijd bouwt hij 'poor man's satellites', de zogenaamde Amateur Radio High Altitude Ballooning (ARHAB). Die latexballon vullen ze met helium en deze wordt dan vervolgens opgelaten. In 2 tot 3 uur tijd kan zo'n ballon een hoogte bereiken van maximaal 35 km. Zo tussen 18 en 100 km hoogte is een gebied dat de nabije ruimte wordt genoemd, de grens zo'n beetje tussen de atmosfeer en de echte ruimte. Omdat de luchtdruk er maar 1% is van de luchtdruk aan de grond wordt de ballon veel groter.
Aan boord stopt Verhage allerlei apparatuur, zoals camera's, geigerteller, luchtdrukmeters. Hij stopt er ook een GPS in, die iedere 60 seconden de exacte positie doorgeeft. Op een gegeven moment knalt de ballon uit elkaar en dan valt het hele zaakje naar beneden. Een ingebouwde parachute zorgt dan voor een veilige landing. Soms is de landingsplek enkele tientallen km verwijderd van de lanceerplek, soms is dat honderden km verderop. Dankzij de GPS weet Verhage precies waar zijn vehikel geland is.
De kosten van zo'n ballon zijn minder dan $1000,-. Veel onderdelen zijn meerdere malen te gebruiken, dus de kosten per vlucht zijn nog lager. Verhage heeft inmiddels al zo'n 50 vluchten achter de rug. Hij heeft ook al een boek geschreven over hoe een ARHAB te bouwen en de eerste 8 hoofdstukken zijn hier te lezen. Lezers van deze boeiende astroblogs vragen zich ongetwijfeld af of heliumgevulde ballonvluchten ook niet in Nederland mogelijk zijn? Ik betwijfel het eerlijk gezegd. De Nederlandse autoriteiten zitten niet graag te wachten op experimenten met ballonnen die ergens vanuit de lucht neer kunnen dalen op bijvoorbeeld een snelweg. In de VS hebben ze natuurlijk zeeën van ruimte en daar doen ze ongetwijfeld ook minder moeilijk. Misschien dat het in Frankrijk wel mogelijk is, waar ze meer onbevolkte gebieden hebben als in Nederland. Iets voor de Astrovakantie van Christiaan Huygens wellicht?