De eeuwige reis

Mat '46 (Lima)

Lima is een Italiaans bedrijf dat al heel lang modeltreinen produceert en het stond bekend om het maken van (goedkope) modellen van vele Nederlandse treinen. Zelf heb ik ooit een paar sets Hondekoppen gekocht en de NS 1220. Deze oorspronkelijke sets Hondekoppen heb ik gebruikt om één set te verfraaien met blauwe reclamebanen en te schilderen (met de kwast) in een betere kleur geel. Dit was mijn allereerste "ombouw". Een andere set heb ik omgebouwd tot Motorpost en een derde set heb ik omgebouwd naar een Mat '46 (Muizekop).
Net als Jouef waren modeltreinen van Lima aanvankelijk vooral populair als speelgoed voor de wat oudere kinderen, of voor modelbouwers die (al dan niet door een te klein budget) weinig eisen stelden aan detaillering en goede loopeigenschappen. Bij huidige modellen is er veel verbeterd. Kijk maar het nieuwe Mat '46 materieel van Rivarossi. Hierbij is de lawaaierige rondmotor die altijd maar in één draaistel zat, vervangen door een middenmotor met kardanaandrijving op beide draaistellen. De HEMA verkocht in de jaren zestig tot tachtig veel Lima treinen, ik zie nog de rekken met de locs en rails voor me (= nostalgie).

Een hele tijd geleden had ik op de beurs in Houten twee Lima Mat ’46 stellen gekocht. Het waren tweedehands exemplaren uit de latere serie en zo her en der ontbraken er onderdelen. Zo ontbraken er onderdelen van de Jacobsdraaistellen en nog wat andere losse onderdelen.
Uiteindelijk heb ik toch het meeste “op de kop” kunnen tikken, maar om een Jacobsdraaistel compleet te maken heb ik zelf van printplaat het frame in elkaar gesoldeerd.
Het draaistel en de doorverbinding van de voorste en achterste Lima bak zijn hier te zien.
Omdat het frame van dit draaistel van printplaat was, heb ik gelijk aan beide kanten een tweepolig stekkertje en stroomafnemers gesoldeerd. Via contrastekkertjes had ik op die manier stroomafname van het voorste (motor)draaistel, het middendraaistel en het achterste draaistel, hetgeen de rij-eigenschappen alleen maar ten goede komt.

Uiteindelijk had ik dan toch twee rijdende Mat ’46-jes.

We kennen allemaal de (niet) rij-eigenschappen van het oude Lima.
Daarom heb ik voor elk tweetje een Modeltorque motor aangeschaft en voor een Lima Mat '54 een BB-tje bij Piet Peetoom (G.M.& S.) Met de Modeltorque motor kon het tweetje behoorlijk hard rijden. Nu wordt er standaard een grote weerstand meegeleverd, maar na enig testen had dat ding al de geest gegeven.
Ik reed toen nog niet digitaal. Uiteindelijk had ik in een tweetje de Modeltorque motor gemonteerd en in de ander had ik het BB-tje gemonteerd; ik moet zeggen dat die met dat BB-tje stukken beter en veel natuurgetrouwer reed. Zo heeft dat spul een lange tijd in de kast gelegen.
Inmiddels ben ik overgestapt op digitaal rijden en heb ik diverse locomotieven en treinstellen voorzien van een decoder. Nu moest dan ook de Lima Mat ’46-en omgebouwd worden.

Ik wilde niet twee aparte tweetjes hebben, maar besloot om er één dubbel tweetje van te maken, ze te voorzien van binnenverlichting en op het voorste treinstel moest frontverlichting komen en op het achterste treinstel –uiteraard- de sluitverlichting. Maar, als ik met één tweetje wilde rijden, moest dat stel ook sluitverlichting hebben.

Daarvoor had ik natuurlijk beide tweetjes van een motor kunnen voorzien, maar ik wilde met één motor gekoppeld rijden. Scheelt overigens ook weer een decoder. Uit het tweede exemplaar heb ik de motor verwijderd en het draaistel heb ik zo aangepast dat er twee losse wielassen in konden. Dit tweede exemplaar is niet voorzien van stroomafnemers aangezien dat extra weerstand geeft en het motortje niet uitblinkt door trekkracht; daarom moest het getrokken gewicht zo laag mogelijk blijven.

Op deze manier kon ik met 2 gekoppelde tweetjes rijden waarbij de voorste bak voorzien was van werkende frontverlichting en de achterste bak van het 2e tweetje van werkende sluitverlichting.
Maar als ik met één tweetje wilde rijden, moest ik uiteraard het voorste tweetje nemen omdat daar de motor inzat, maar ook de sluitverlichting moest dan branden. Om nu de sluitverlichting in het eerste treinstel apart aan en uit te zetten, heb ik een miniatuur schakelaartje gemonteerd.
Nadat de interieurverlichting was aangebracht, heb ik de stroomdoorvoer van de voorste naar de achterste bakken gemaakt.

Het aanpassen van de front- en sluitverlichting heb ik als volgt gedaan.
De L-frontverlichting van het voorste stel wilde ik maken van gele leds. Aangezien mijn baan maar in één richting (vooruit) bereden wordt, heb ik geen behoefte aan wisselende front- en sluitverlichting. Alleen frontverlichting aan de voorkant en sluitverlichting aan de achterkant (scheelt ook weer bedrading e.d.)
De led voor de bovenste frontverlichting is een 1,8 mm led en de onderste gele leds zijn 3mm leds met een cilindervorm waarvan ik de cilinder schuin heb afgevijld om de ronding van de neus van het Mat ’46 te volgen. De bovenste led heb ik afgeschermd door het zwarte onderdeel te gebruiken waar normaal gesproken het lampje in zit.
Doordat de lens van de led schuin afgevijld is en de led zelf recht vooruit in de neus is gezet, “kijkt” de verlichting ook recht naar voren. Zet je de led er schuin in dan heb je een schele Mat ’46. Om doorschijnen van de verlichting te voorkomen, heb ik ook nog een schotje gemaakt en de binnenkant zwart geverfd. Dit heb ik gemonteerd voordat ik de koplampen definitief op hun plaats heb bevestigd.

De verlichting van de sluitverlichting heb ik gemaakt van twee rode 1,8 mm ledjes. Om die goed te kunnen bevestigen heb ik het oude (doorzichtig) kunststof onderdeeltje verwijderd en heb ik de gaatjes voorzichtig wat opgeboord zodat de kleine rode ledjes hierin pasten. Daarna heb ik de vastgelijmd en met zwarte verf lichtdicht gemaakt.

Maar hoe zorg ik dat in het tweede motor- en stroomafnemerloze stel de binnen- en sluitverlichting kan branden? De oplossing lag in het gebruik van de vierpolige stroomvoerende koppeling van Roco.

De doorvoer van de spanning voor de interieurverlichting van het tweede stel en de sluitverlichting gaat via de vierpolige stroomvoerende Roco koppeling. Deze heb ik in beide treinstellen bevestigd met losse koppelingshouders.

Mat '46 (Lima)

Naar boven Naar Materieel