De Amelander Heere Minnes komt voor als schipper in de tolregisters van Elbing. Hij voer in 1685 met de "St. Jacob" naar Elbing met sinaasappels, citroenen, kastanjes en sprotten als lading. De retourvaart had Dordrecht als bestemming, waar hij pek en rogge af moest leveren. Heere Minnes trouwde met Grietje Gosses. Drie zoons van hen werden net als hun vader schipper.
Vermoedelijk was Goffe Heeresz Schol de oudste van de drie. Zijn eerste vrouw was Neeke Joreijts, en rond 1700 hertrouwde hij met Trijntje Jacobs van de Meer. Goffe was schipper van "de Stad Amsterdam", "de Maria" en "de vergulde Schol". In februari 1708 kreeg hij een zeebrief voor "de Maria". Het schip werd in Danzig volgeladen met rogge, linnen en wol. Op 16 juni werd de terugreis aanvaard. Na ruim een week raakte het schip aan de grond, zodat het nodig was om ongeveer 15 lasten rogge in een ander, gehuurd, vaartuig over te laden. De "Maria" kwam weer los en de lading werd weer overgenomen. In de Nederlandse wateren zeilde de loods het schip nogmaals aan de grond. Toch arriveerde de bemanning en het schip uiteindelijk behouden in Amsterdam in augustus.
De volgende reis maakte Goffe Heeresz Schol als schipper van de "vergulde Schol", die in september 1708 deel uit van een konvooi dat van de rede van Texel vertrok naar het Oostzeegebied. Hoewel naast de negen bemanningsleden slechts één kanon aan boord was, werd hij toch benoemd tot schout bij nacht van dit konvooi. De bestemming van de "vergulde Schol" was Danzig, waar in oktober 1708 rogge, tarwe en stukgoederen werden geladen. Op 15 november werd de terugreis aanvaard. In de Sont bleek geen konvooi te vertrekken binnen afzienbare tijd, zodat ze besloten naar Kopenhagen te zeilen. Inmiddels winterde het goed, en het schip kwam vast te zitten in het ijs. Op 22 mei 1709 vertrokken ze uiteindelijk met een konvooi uit de Sont naar Nederland.
De volgende reis verliep aanmerkelijk vlotter, want op 26 oktober 1709 passeerde Goffe Schol weer de Sont met "de Schol", onderweg van Danzig naar Nederland. Zijn lading bestond uit 47 last tarwe en 70 last rogge, as en staal. Er waren elf mannen en twee jongens aan boord. Het merendeel van de equipage kwam van Ameland. Bijzonder is het dat ook zijn vrouw Trijntje Jacobs van de Meer en zijn elfjarig dochtertje Neeltje Goffes meevoeren. Op 6 november kwamen ze Terschelling binnen, en daar werd hen een plakkaat overhandigd met quarantainebepalingen.
Lourens Heeresz Schol maakte vele reizen als schipper in de periode 1706-1731. Hij voer in ieder geval naar Frankrijk en het Oostzeegebied. Lourens trouwde omstreeks 1706 met Jantje Jacobs. Samen kregen ze zeven kinderen, die allen in Hollum op Ameland werden geboren. Hun zoons Heere en Jacob Lourensz Schol kozen ook weer het ruime sop, zo blijkt uit de online Sonttolregisters. Eind april 1709 maakte Lourens Heeresz Schol met "de Juffr. Anna Maria" deel uit van een konvooi naar de Oostzee. Aan boord had hij zeven bemanningsleden en vier kanonnen. Eind juli voer hij terug met een ander konvooi. Het schip kwam van Danzig. Lourens weigerde echter als enige van de 188 schippers om de aard van zijn lading op te geven aan de konvooileiding.
Tenslotte voerde ook de derde broer Arent Heeresz Schol het bevel over een schip. In 1708 was hij schipper van "het Schaap", en later datzelfde jaar voer hij met "de juffrouw Alida". Dit laatste schip nam in Archangel teer, hennep, juchten en matten in. Op 13 oktober vertrokken ze met een konvooi uit Archangel, en precies een maand later waren ze binnen 't Vlie. Arent was getrouwd met Trijntje Tjeerds.
Bronnen: Online transcriptie van de tolregisters van Elbing, online Sonttolregisters, archief Directie van de Oostersche Handel en Reederijen (gemeentearchief Amsterdam), DTB-registers Ameland,archief van de Staten Generaal (Sontpassages door koopvaardijschepen), notarieel archief Amsterdam. Met dank aan Pieter Jan en Tineke Borsch.
18 augustus 2000
intro 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719